Nhờ tư vấn sức khỏe sinh sản (1)

Chào em,

Khoảng 50 – 70% thai sẩy  tự nhiên trước tuần lễ thứ 12 là do rối loạn nhiễm sắc thể.

Có nhiều trường hợp sẩy thai  tự phát không rõ nguyên nhân

NHỮNG ĐỐI TƯỢNG NÀO CÓ NGUY CƠ SẨY THAI? 

Mặc dù tất cả thai phụ đều có  thể sẩy thai. Nhưng một số người dễ bị sẩy thai hơn một số khác. Sau đây là một  số yếu tố nguy cơ thường gặp nhất:

• Tuổi mẹ: Mẹ càng lớn tuổi càng có nhiều nguy cơ sanh con rối loạn nhiễm sắc thể, hậu quả là sẩy thai. Mẹ 40 tuổi có nguy cơ sẩy thai cao gấp 2 lần so với mẹ 20 tuổi.

• Tiền sử sẩy thai: Người có tiền căn sẩy thai  2 lần liên tiếp dễ bị sẩy thai lập lại.

• Bệnh mãn tính: Tiểu đường không kiểm soát được, bệnh tự miễn (lupus, hội chứng antiphospholipid.)..

• Vấn đề tử cung và cổ tử cung: tử cung 2 sừng, hở eo tử cung…

•  Tiền sử sanh con dị tật bẩm sinh.

• Bệnh nhiễm trùng: Thai phụ nhiễm rubella, sởi, quai bị, cytomegalovirus, parovirus, lậu, HIV…

• Hút thuốc, uống rượu và dùng chất gây nghiện: các chất này có nguy cơ cao gây sẩy thai.

• Thuốc điều trị bệnh: một số loại thuốc điều trị bệnh tâm tâm thần kinh, bệnh da liễu…cũng có thể gây sẩy thai.

Chào em!

Tử cung có vách ngăn là do bẩm sinh. Có thể là vách ngăn hoàn toàn hoặc vách ngăn không hoàn toàn . Nếu bị tình trạng này thì khả năng có thai vẫn bình thường, Tuy nhiên thai nhi khó bình chỉnh tốt nên thường dẫn đến ngôi bất thường như ngôi mông hoặc ngôi ngang  và  tỉ lệ mổ lấy thai sẽ cao. Thai phụ thường sinh non và thai nhi cũng nhẹ cân hơn bình thường. Lúc mổ lấy thai bác sĩ sẽ kiểm tra và cắt vách ngăn trong cuộc mổ luôn. Không nhất thiết phải mổ cắt vách ngăn khi chưa mang thai.

Nếu bạn hiếm muộn nên đến bệnh viện khám để được tư vấn kỹ hơn.

TS. BS. Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em!

Thông thường thai 32 tuần cân nặng ước tính trung bình khoảng 1800g (sai số 150g), với thai 34,5 tuần cân nặng ước tính trung bình khỏang 2200g (sai số khoảng 150g). Cân nặng của bé em như thế thì hơi nhẹ so với trung bình, tuy nhiên cũng có sai số, có khi ước tính như thế nhưng cân nặng thực sự thì nhiều hơn.

Độ trưởng thành nhau độ 3 với thai 34,5 tuần là hơi sớm. Tuy nhiên thai vẫn có thể hấp thu dưỡng chất để tăng cân. Vấn đề bây  giờ là em cần nghỉ ngơi, ăn uống bồi dưỡng, uống nhiều nước và sữa. khi ngủ nằm nghiêng về bên trái, tinh thần thoải mái. Lo lắng nhiều cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

TS. BS. Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em!

Nguyên tắc sau thời điểm thụ tinh 7 ngày là có thể phát hiện có thai bằng xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm nước tiểu (với những que thử có độ nhạy cao). Như vậy với chu kỳ kinh 28 ngày thì có thể phát hiện được thai vào ngày thứ 21 của chu kỳ. Với chu kỳ kinh kéo dài hơn thì ngày phát hiện khác đi, ví dụ với chu kỳ kinh 32 ngày thì ngày rụng trứng sẽ là ngày thứ 18 và ngày phát hiện kinh là ngày thứ 25 của chu kỳ.

Chào chị!

Với kết quả siêu âm thai 36 tuần như trên thì sức khỏe của bé bình thường. Nhau bám thấp có nguy cơ chảy máu nhiều sau sinh, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ. Bình thường phần thân tử cung có 3 lớp cơ: dọc vòng và đan chéo, nếu nhau bám ở phần thân thì sau khi sổ nhau, các lớp cơ tử cung co hồi tốt để cầm máu Nếu nhau bám thấp, đọan dưới tử cung chỉ có 2 lớp cơ là cơ dọc và cơ vòng, việc co hồi để cầm máu sẽ không hiệu quả như ở đọan thân nên dễ gây chảy máu nhiều sau sinh. Một ít trường hợp nhau bám thấp có thể gây chảy máu trước hoặc trong khi chuyển dạ, lúc đó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai (do mất máu).

Về độ trưởng thành của nhau: từ độ 0 đến độ 3 căn cứ vàosự  vôi hóa bánh nhau ,thông thường  với thai nhi non tháng thì độ trưởng thành là 0, thai càng trưởng thành thì nhau trưởng thành tương ứng. Tuy nhiên không thể chỉ dựa vào độ trưởng thành của nhau để đánh giá sự trưởng thành của thai nhi.

Chào bạn, 

1. Em trễ kinh 15 ngày kèm đau căng ở ngực là có thể có thai. Em có thể thử thai lại bằng que Quick stick hoặc chờ đến ngày hẹn của bác sĩ để siêu âm lại. Thai giai đoạn sớm có thể chưa nhìn thấytúi thai qua siêu âm. Em có thể sinh hoạt bình thường nhưng cần nhẹ nhàng trong các hoạt động. Tránh tự ý dùng thuốc, kể cả thuốc cảm và thuốc bổ. Không dùng những  thực phẩm không hợp vệ sinh vì có thể gây ngộ độc thực phẩm. Tránh dùng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê và thuốc lá, không làm việc quá căng thẳng.
 
2. Em quan hệ đau và ngứa vùng kín là triệu chứng của viêm sinh dục dưới. Em nên đến bệnh viện khám lại để các bác sĩ tư vấn và điều trị thích hợp. Em không nên tiếp tục dùng các thuốc uống và thuốc đặt vì có thể các loại thuốc đó ảnh hưởng trên thai nhi.
 
3. Viêm âm đạo thì cần phải điều trị. Tùy vào tác nhân gây bệnh mà điều trị các loại thuốc khác nhau. Trong 3 tháng đầu thai kỳ, việc dùng thuốc hết sức thận trọng vì có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Điều bạn cần làm hiện nay là khám lại để xác định có thai hay không và đánh giá viêm âm đạo do nguyên nhân gì để bác sĩ điều trị thích hợp nhất.

Chào bạn,

Thai suy là tình trạng  thai nhi bị yếu do tình trạng giảm cung cấp máu từ mẹ, có thể do 1 trong các  nguyên nhân: 

1. Chèn ép dây rốn do sa dây rốn
 
2. Dây rốn quấn cổ thai.
 
3. Dây rốn thắt nút.
 
4. Thai suy dinh dưỡng
 
5. Tử cung gò quá nhiều gây  co thắt các mạch máu.
 
6. Nhau bong non.
 
7. Những bệnh lý của mẹ  như: thiếu máu, các bệnh tim, thận, cao huyết áp, tiểu đườngcũng dễ ảnh hưởng đến việc cung cấp máu cho thai nhi.

 Do vậy, trong quá trình chuyển dạ, thai nhi cần được theo dõi thật sát nhịp tim thai. Các bệnh viện lớn thường có đầy đủ các phương tiện theo dõi tim thai nhi liên tục để đánh giá sức khỏe thai nhi. Những trường hợp có biểu hiện suy thai nếu người mẹ chưa thể sanh ngay được (cổ tử cung chưa mở trọn và đầu thai chưa lọt) thì bác sĩ sẽ mổ để lấy bé ra kịp thời. Các nơi không có đủ điều kiện (máy monitor) thì bác sĩ hoặc nữ hộ sinh sẽ theo dõi tim thai bằng ống nghe (áp ống  nghe vào bụng mẹ).  

Ts. Bs. Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Kính thưa bác sĩ,

Em năm nay 28 tuổi, cao 1,5m, nặng 51kg, đã lập gia đình được 1 năm rưỡi. Em đã bị sảy thai liên tiếp 2 lần. Lần thứ 1 khi vừa trễ kinh được 1 tuần, vừa phát hiện có thai là sau đó vài ngày em bị ra huyết, bác sĩ bảo em bị sảy thai sớm (khi chưa phát hiện túi thai trong tử cung). Lần thứ 2 sau đó 3 tháng em mang thai lại được 8 tuần thì bị thai lưu, phải đến bệnh viện từ dũ hút ra. Hiện giờ được 5 tháng rồi. Sức khỏe em cũng đã ổn định. Cách đây 3 tháng vợ chồng em có đến bệnh viện từ dũ khoa hiếm muộn để kiểm tra sức khỏe tổng quát. Kết quả xét nghiệm máu cho thấy em bị nhiễm CMV IgG quá cao (750 AU/ml), còn chồng em thì CMV IgG là 75 AU/ml và Rubella là 19 AU/ml. Bác sĩ hẹn em 3 tháng sau lên xét nghiệm lại nhưng hiện giờ em chưa đi. Em có một số vấn đề muốn nhờ bác sĩ tư vấn như sau:

1.      Có phải em bị  nhiễm CMV quá cao như thế làm ảnh hưởng đến quá trình thụ thai của em không? Em nghe nói sau 6 tháng kể từ khi hút thai có thể có thai lại, vậy em có nên để có thai trong thời gian này được không?

2.      Em nghe nói trước khi chuẩn bị có thai cần phải tiêm ngừa cúm, Rubella… và bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết để đảm bảo sức khỏe. Trước đây khi em học lớp 12 nhà trường có đợt tiêm ngừa cho nữ sinh một mũi gì đó liên quan đến sức khỏe sinh sản nhưng lúc đó em còn nhỏ không nhớ rõ là mình đã tiêm ngừa cái gì. Vậy nếu em đã từng tiêm ngừa rubella hay ngừa một loại virut nào đó 5-7 năm về trước, bây giờ em tiêm ngừa lại có sao không? Trong thời gian này khi em đang bị nhiễm CMV, em có nên tiêm ngừa không?

3.      Em có nên tự ý bổ sung acid folic bằng thuốc không? Nếu được thì loại thuốc nào chứa hàm lượng acid folic vừa đủ, em thấy thuốc acid folic thật khó tìm, thường nó được kết hợp với hàm lượng sắt như thuốc Ferrovit, Pretakecare…

Hiện tại em rất mong có con. Kính mong bác sĩ tư vấn giúp em.

Trân trọng cảm ơn bác sĩ và chúc bác sĩ được nhiều sức khỏe.

Chào em,

Các số đo siêu âm của em ở thai 36 tuần là trong  giới hạn cho phép. Cân nặng ước tính hiện tại khỏang 2400- 2500g. Như thế đến  40 tuần thì cân nặng có thể được 3000g. Em không phải lo lắng quá nhiều

Ts. Bs. Lê Thị Thu Hà
Khoa  Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em,

Xét nghiệm đường huyết yêu cầu phải nhịn ăn nhịn uống nhưng với xét nghiệm Double test và Tripple test thì không cần phải nhịn, vì vậy em không phải lo lắng gì.

Ts.Bs Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em,

Bánh nhau bình thường bám ở đáy tử cung. Trong trường hợp nhau không bám vào đáy mà nằm ở đoạn dưới và bờ dưới nhau nằm sát lỗ trong cổ tử cung hoặc che kín cổ tử cung thì gọi là nhau tiền đạo. Nhau tiền đạo có nguy cơ chảy máu bất kỳ lúc nào, nếu chảy máu quá nhiều có thể ảnh hưởng đến cả sức khỏe cho mẹ và cho cả thai nhi. Thai phụ khi đó cần phải nghỉ ngơi, kiêng giao hợp. Nếu có chảy máu âm đạo bất kỳ lúc nào cũng phải vô bệnh viện ngay. Bạn cũng không nên đi xa, không làm việc nặng, không đi lại nhiều.

Ts.Bs.Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em, 

Thuốc Xchoay không ghi nhận có ảnhhưởng trên thai nhi. Riêng Otifar có 2 hoạt chất là Chloramphenicol và  Dexamethasone. Hai hoạt chất này đều có thể ảnh hưởng trên thai nếu dùng lâu  ngày. Tốt nhất là bạn không nên tự ý dùng thuốc mà nên đến bác sĩ để được khám và điều trị.

Ts. Bs. Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em, 

Bể thận là nơi chứa nước tiểu tại thận, sau khi thận đã lọc và bài tiết, sau đó nước tiểu sẽ theo niệu quản xuống bàng quang và thai nhi tiểu ra ngoài. Dãn bể thận là tình trạng ứ nước tại bể  thận có thể do tắc nghẽn tại niệu quản, co thắt niệu quản, hẹp cổ bàng quang, hẹp niệu đạo,..Tình trạng này khá thường gặp. Nếu chỉ dãn bể thận đơn thuần (không kèm bất thường nào khác được ghi nhận qua siêu âm và di truyền) thường không ảnh hưởng đáng kể trên thai nhi. Với thai của em 36 tuần dãn bể thận 8mm thì không e ngại gì. Có thể đây là tình trạng co thắt niệu quản nên có giai đoạn thấy có lúc không. Có thể thấy rằng khó có khả năng gây suy thận ở trường hợp này. Suy thận chỉ có thể xảy ra nếu hiện tại không có nước ối, dãn bể thận độ 3, nhu mô  thận bị chèn ép và gây mất chức năng. Em hoàn toàn yên tâm về vấn đề trên.

Ts. Bs. Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em, 

Tuổi thai tính tròn đến ngày dự sinh là 40 tuần, từ 38 tuần trở đi được xem là thai đủ tháng, thai < 38 tuần là non tháng sau 41 tuần là thai quá ngày. Với thai đủ tháng khả năng sống bên ngoài tử cung của bé tốt. Người mẹ sinh con càng nong tháng càng khó nuôi do những bệnh lý về đường tiêu hóa, bệnh lý võng mạc, dễ vàng da và đặc biệt dễ bị suy hô hấp.

Do vậy, những  trường hợp có dấu hiệu sinh non thường được dưỡng thai. Một trong những loại thuốc được sử dụng để điều trị dọa sinh non là thuốc giảm co, giảm cơn gò tử cung (như 2 loại thuốc mà em đã được kê toa). Bên cạnh việc giảm co tử cung, thuốc nhóm này thườnglàm tăng nhịp tim, tăng đường huyết và đôi khi gây khó chịu, đặcbiệt đối với người đã có mạch nhanh. Nếu em sử dụng thuốc này cảm thấy mệt mỏi khó chịu thì nên ngưng thuốc và đến khám lại.

Chúc em khỏe.

Ts. Bs. Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em,

Dây rốn quấn cổ khá thường gặp trong thai kỳ.  Với siêu âm có thể chẩn đoán dây rốn quấn cổ trước sinh. Điều quan trọng là quấn chặt hay lỏng. Những trường hợp dây rốn quấn cổ lỏng không ảnh hưởng nhiều đến tuần hoàn thai nhi và có thể sinh thường được.

Lúc chuyển dạ sinh, có những cơn gò tử cung gây co thắt và thúc đẩy đầu thai nhi xuống tiểu khung, khi đó có  thể ảnh hưởng đến tuần hoàn nhau thai. Thể hiện bằng nhịp tim thai nhi bị ảnh  hưởng. Lúc sinh, tại BV Từ Dũ đặt Monitor có theo dõi nhịp tim thai, nếu có chèn ép rốn hoặc giảm lượng máu đến thai khi cổ tử cung chưa mở trọn, cuộc sinh  còn kéo dài thì sẽ được mổ lấy thai ngay. Có khá nhiều trường hợp dây rốn quấn cổ nhưng thai phụ vẫn có thể sinh thường. Điều quan trọng lúc này là theo dõi sát cử động thai (thai máy)

Ts. Bs. Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em,

Chỉ số BMI được tính như sau:

Suốt thai kỳ, với người mẹ thuộc nhóm gầy thì cần tăng khoảng 13 – 16 Kg là vừa. Với người mẹ thuộc nhóm dư cân, mập mạp thì tăng khoảng 8 – 10 Kg là được. Trung bình tăng khoảng 12 – 14 Kg.

Riêng cảm giác đau bụng do cơn gò tử cung thì khác, cảm giác đau từng cơn, khi đau bụng gò cứng lên, 10  phút có từ 2 – 3 cơn, với dấu hiệu đau như trên là chuyển dạ sinh, cần phải vào viện ngay.

3. Hồ huyết bánh nhau thường không ảnh hưởng đến sự phát triển thai nhi.

4. Siêu âm là phương rất tốt để khảo sát hình thái học thai nhi. Tuổi  thai thích hợp để khảo sát hình thái thai nhi là 20 – 24 tuần, lúc này thai nhi vận động tay chân dễ dàng trong buồng ối tương đối nhiều nên việc khảo sát thai nhi thuận lợi (nước ối là cửa sổ để khảo sát thai nhi). Khi thai nhi lớn >28 tuần, thai nhi đã lớn chiếm gần hết buồng tử cung, cử động tay chân thai nhi có phần hạn chế, do đó việc khảo sát hình thái sẽ khó khăn hơn. Việc chẩn đoán thai nhi có bất thường gì hay không nên được khảo sát ở tuổi thai 22 – 24 tuần là tốt nhất. 

5. Nitrite (được sản xuất bởi một loại vi khuẩn) có trong nước tiểu đồng nghĩa với việc thai phụ có thể mắc nhiễm trùng đường tiểu. Nếu bạn có kèm một số triệu chứng như tiểu lắt nhắt, nhiều lần, tiểu buốt, tiểu gắt là rõ rang của nhiễm trùng đường tiểu dưới. Với xét nghiệm cấy nước tiểu có thể xác định them tình trạng nhiễm trùng này.

6.Chúc mừng em vì xét nghiệm của chồng em trong giới hạn bình thường. Với kết quả này thì không nghĩ đến tình trạng bệnh lý tán huyết thai nhi (Thalassemia). 

7. Các bài tập thể dục như đi bộ, bơi lội hoặc đạp xe tại chỗ là phù hợp với thai phụ. Tuy nhiên đối với một số trường hợp không nên tập luyện vì sợ sinh non: hở eo tử cung (có tiền căn sẩy thai hoặc sinh non liên tiếp), ra huyết âm đạo, ra nhớt hồng, nhau tiền đạo, vết mổ cũ 2 lần trở  lên.

  - VAT 1:  càng sớm càng tốt
  - VAT 2: cách VAT 1 tối thiểu 1 tháng (≥ 30 ngày) vào trước sinh 1 tháng.
  - VAT 3:  ở thai kỳ sau, cách VAT 2 tối thiểu 6 tháng  (≥ 180 ngày).
  - VAT 4: ở thai kỳ sau, cách VAT tối thiểu 1 năm
  - VAT 5: ở thai kỳ sau, cách VAT thối thiểu 1 năm.

Với những phụ nữ đã tiêm đủ 5 mũi VAT, nếu mũi tiêm cuối cùng >10 năm thì cần nhắc lại 1 mũi.

Ts. Bs. Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ

Chào em,

Khi mang thai có thể có mụn trứng cá do sự thay đổi về nội tiết. Thông thường sau sinh sẽ hết. Quan trọng là giữ gìn da sạch sẽ, nên uống nhiều nước và ăn nhiều trái cây (các loại có nhiều vitamin c là tốt). Hạn chế việc dùng các loại thuốc trị mụn.

Chào em,

Thuốc thứ 1 là kháng sinh họ Macrolid, không ảnh hưởng trên thai nhi, phù hợp trong trị viêm đường hô hấp. Thuốc thứ 2 có tác dụng trung hòa dịch vị nhằm tránh tình trạng đau dạ dày, cũng không ảnh hưởng đến thai nhi. Thuốc thứ 3: Esomez gói 1 g chứa 200mg Acetylcystein có tác dụng tiêu đàm, dùng trong những trường hợp đàm đặc quánh khó khạc, thuốc này cũng tương đối an toàn cho thai nhi. Nhìn chung 3 loại thuốc trên hầu như không ảnh hưởng đến thai nhi. Cho dù thế nào đi nữa, khi mang thai em cần phải khám thai định kỳ và làm đầy đủ các xét nghiệm cần thiết để tầm soát những bất thường thai nhi nếu có.

Chúc em và bé khỏe.

Ts.Bs Lê Thị Thu Hà
Khoa Khám Bệnh - Bệnh viện Từ Dũ