Hỏi về việc mang thai

Anh chị nên vào bệnh viện Từ Dũ khi thai từ 11 – 13 tuần để được khám thai, tư vấn, làm các xét nghiệm sàng lọc và chẩn đoán bệnh thalassemia và bất thường di truyền, dị tật bẩm sinh sớm.

Chúc chị được như ý.

TS. BS. Nguyễn Khắc Hân Hoan

K.Xét nghiệm di truyền y học - BV Từ Dũ 

Bạn nên quan hệ quanh ngày rụng trứng thì “chàng-tinh trùng” và “nàng-trứng” sẽ dễ ‘gặp mặt và bén duyên’ hơn. Ngày rụng trứng lý thuyết nếu chu kỳ kinh của bạn đều 28-30 ngày là vào khoảng ngày 14-16 của chu kỳ kinh. Bạn nên quan hệ vợ chồng đều đặn vào tuần lễ quanh thời điểm này thì xác suất thụ thai sẽ cao hơn.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Không rõ nang buồng trứng của bạn được mô tả kích thước, các đặc tính qua siêu âm như thế nào, nghĩ nhiều là nang hay u?  Tình trạng thai kỳ hiện ra sao.

- Nếu là u buồng trứng : Xử trí thai kỳ và u buồng trứng tùy thuộc vào nhiều yếu tố: tuổi thai, kích thước mật độ đặc tính khối u buồng trứng các chất sinh hóa chỉ điểm u…

- Nếu là nang buồng trứng có thể  là nang buồng trứng cơ nang, hoặc nang hoàng thể thai kỳ, thì chỉ theo dõi và không can thiệp gì thêm.

- Một số trường hợp, ví dụ khối u to, nghi ngờ ác tính, hay có biến chứng xoắn, có thể sẽ được can thiệp phẫu thuật (nội soi hoặc mổ hở).

Vì bạn không mô tả rõ đặc tính khối nang nên không thể tiên lượng với việc mang thai của bạn.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Bác sĩ tại Khoa Chăm sóc trước sinh bệnh viện Từ Dũ sẽ dựa trên những gì đã ghi nhận trong hồ sơ khám thai của bạn, để đánh giá thai kỳ và thực hiện tiếp những gì còn thiếu và chưa làm; không cho chỉ định xét nghiệm lại nếu không cần thiết.

Bạn vẫn uống theo toa bác sĩ ở phòng khám tư kê toa. Khi đi khám tại bệnh viện, bác sĩ sẽ cho toa thuốc mới khi bạn đi khám và đã hết thuốc cũ.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Siêu âm, dù qua ngã bụng hay qua ngã âm đạo vẫn chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh là gây hại cho thai. Mỗi loại đầu dò siêu  âm sẽ có những đặc tính khác biệt nhau, và chỉ định cụ thể trong những tình huống lâm sàng khác nhau. Siêu âm khi tuổi thai còn sớm vẫn chưa thể thấy túi thai, một số trường hợp có thể có hình ảnh túi thai giả.

Siêu âm với đầu dò qua ngã âm đạo sẽ thấy hình ảnh thai nhi sớm hơn, từ tuổi thai khoảng 4 – 5 tuần. Siêu âm ngã bụng sẽ thấy trễ hơn, khi tuổi thai khoảng 6-7 tuần.

Bạn có thể được chỉ định thử máu, định lượng beta hCG (một nội tiết tố thai kỳ) để xác định chắc chắn mang thai. 

Bạn nên tái khám và siêu âm theo đúng lịch hẹn của bác sĩ sản khoa để đánh giá tình trạng thai.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Bạn nên nêu rõ tình trạng thai ghi nhận qua siêu âm, bạn nên đến khám để xác định tình trạng ra huyết âm đạo thế nào, cổ tử cung có mở hay không. Dịch màu nâu là huyết cũ, có thể sẽ mất vài ngày mới có thể hết hẳn, vì huyết sẽ đọng trong âm đạo, khó có thể ra hết một lần. Ngoài ra, xét nghiệm β hCG thế nào? Bạn nên đến khám lại theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi diễn tiến thai kỳ

Hiện tại chưa có đủ bằng chứng khoa học về mối liên quan giữa amoniac và thai, nên khó có thể đưa ra kết luận.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Blucals soft cap chứa canxi carbonat 750mg và cholecalciferol 100IU, thuốc này được chỉ định để bổ sung canxi và vitamin D cho phụ nữ đang mang thai.

Melorich 7,5mg có thành phần là meloxicam thuộc nhóm thuốc kháng viêm không steroid, thuộc nhóm C theo phân loại của Cơ quản quản lý thuốc và thực phẩm (FDA) của Hoa Kỳ. FDA đã thiết lập hệ thống phân loại mức độ an toàn của thuốc trên phụ nữ mang thai bao gồm 5 nhóm A, B, C, D, X theo thứ tự nguy cơ đối với bào thai tăng dần. Nhóm C có nghĩa là nghiên cứu trên động vật cho thấy tác dụng có hại đối với bào thai và không có nghiên cứu có kiểm soát ở phụ nữ mang thai; hoặc là chưa có nghiên cứu trên người và động vật.

Remantin 500mg chứa glucosamin sulfat sodium chlorid, hiện có ít dữ liệu nghiên cứu về mức độ an toàn khi sử dụng thuốc này trong thai kỳ. Nhà sản xuất khuyến cáo phải thận trọng khi dùng cho phụ nữ có thai.

Donatryl chứa chondroitin sodium sulfate, gamma-orizanol và các đa sinh tố như vitamin B1 (fursultiamine), vitamin B12 (cyanocobalamin), vitamin B2 (riboflavin butyrate), vitamin B3 (nicotinamide), vitamin B5 (calcium pantothenate), vitamin B6 (pyridoxine hydrochloride), vitamin E (tocopherol acetate). Hai hoạt chất chondroitin sodium sulfate và gamma-orizanol không có dữ liệu nghiên cứu về nguy cơ đối với thai nhi.

Đối với tên thuốc khôngruan 50mg, chị cần cho biết thêm thành phần hoạt chất của thuốc để có thể tra cứu chính xác thông tin.

Chị nên thông báo với các bác sĩ chuyên khoa về tình trạng mang thai của mình và tất cả những thuốc chị đã sử dụng trong thời gian này để thầy thuốc lựa chọn loại thuốc phù hợp và an toàn, cũng như theo dõi sát thai kỳ.

Chúc chị có một thai kỳ khỏe mạnh và đến ngày mẹ tròn con vuông.

Ths. Ds. Nguyễn Thị Thúy Anh
Khoa dược - BV Từ Dũ

Tóm lại, bạn bị thai trứng tháng 4/2014, và sau đó diễn tiến thành u nguyên bào nuôi, có điều trị MTX; sau điều trị, beta hCG diễn tiến tốt. 

Vì không nắm được đầy đủ bệnh án của bạn nên chúng tôi không thể đánh giá nguy cơ và giai đoạn của bạn, cũng như  không thể đánh giá điểm tiên lượng của bạn theo WHO

Về vấn đề ngừa thai sau điều trị u nguyên bào nuôi, khuyến cáo : thời gian phải theo dõi sau u nguyên bào nuôi là 2 năm; nếu bạn có thai lại sớm (<12 tháng), bạn phải được khám và theo dõi rất kỹ để đánh giá diễn tiến của bệnh.

Phương pháp tránh thai là dùng thuốc viên tránh thai hoặc dùng bao cao su.

Trước khi mang thai lại, bạn phải được khám tổng quát cũng như sản phụ khoa chuyên biệt và làm một số xét nghiệm để đánh giá bạn có thể mang thai an toàn lại được hay chưa.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Bạn đã có thể đến khám và được tư vấn ở thời điểm này. Bạn nên đến Đơn vị tiền sản-Khoa Chăm sóc trước sinh (khu M1 lầu  1) –BV Từ Dũ để được tư vấn, khám và cho thuốc, chuẩn bị cho lần mang thai kế.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Bạn đã được thực hiện tổng phân tích nước tiểu 10 thông số. Test này là test nhanh, định tính, để xác định sự hiện diện nhiều hay ít tương đối các thành phần trên. Bình thường, không có sự hiện diện của hồng cầu (blood), bạch cầu (leucocytes) trong nước tiểu, nhưng với điều kiện phải lấy nước tiểu đúng cách, lấy nước tiểu giữa dòng, khi lấy, nếu có dịch tiết âm đạo thì vẫn có những thành phần này; nên đây chưa phải là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán nhiễm trùng tiểu. Phải làm thêm xét nghiệm, bạn sẽ được chỉ định khi đi khám thai. Lời khuyên là bạn nên uống nước nhiều, vì một trong những cơ chế bảo vệ đường tiểu là sự lưu thông của nước tiểu.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Bổ sung acid folic rất cần thiết khi mang thai, vì giúp phòng ngừa được một số dị tật bẩm sinh mang thai, như kiếm khuyết ống thần kinh..Bạn đã có sự chuẩn bị như vậy là rất tốt. Bạn nên đến khám và sẽ được chỉ định toa thuốc cụ thể tại  Đơn vị tiền sản-Khoa Chăm sóc trước sinh.

Nếu bạn đã được chẩn đoán thiếu máu thì cũng nên đến Đơn vị tiền sản để được chỉ định xét nghiệm tìm nguyên nhân. Các nguyên nhân khác nhau sẽ được xử trí khác nhau. Nếu thiếu  máu hồng cầu nhỏ nhược sắc, sẽ được định hướng tìm nguyên nhân có liên quan đến yếu tố di truyền (do gen). Nếu do thiếu sắt thì sẽ được bổ sung sắt liều phù hợp và kiểm tra lại sau đó.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Vậy là bạn bị ra huyết âm đạo bất thường theo kiểu rong huyết từ 16/12 đến 24/1. Beta hCG của bạn xuất hiện trong máu, nghĩa là bạn có thai, nhưng diễn tiến không tăng mà lại giảm dần theo thời gian, nên nhiều khả năng nhất là sẩy thai tự nhiên giai đoạn sớm. Khi bị sẩy thai, huyết âm đạo có thể ra kéo dài hơn kinh, lượng cũng nhiều hơn, có thể kèm đau bụng nhiều hơn. Cũng có khả năng là máu ra lần này là của chu kỳ kinh nguyệt mới. Bạn không mô tả cụ thể và liên tục tính chất ra máu như thế nào, và phải được khám lâm sàng để ghi nhận tính chất của huyết âm đạo nên rất khó đánh giá. Hơn nữa, mặc dù chỉ số βhCG có giảm nhưng chậm nên vẫn chưa thể loại trừ khả năng bạn bị thai ngoài tử cung. Vì vậy bạn nên đến khám tại cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán và xử trí phù hợp.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Bóc tách túi thai là một từ mô tả ghi nhận của siêu âm, khi có sự hiện diện của cấu trúc dạng dịch quanh túi thai, có thể bạn sẽ nghe thêm một số thuật ngữ khác như tụ dịch quanh túi thai, động thai v.vv. Ghi nhận trong khoảng 30% các thai kỳ diễn tiến bình thường có dấu chứng này, và có thể là một dấu chứng chẩn đoán dọa sẩy thai. Diễn tiến thai kỳ vẫn có thể bình thường nếu không kèm theo những dấu hiệu khác như đau bụng, ra huyết âm đạo v.vv. Bạn không mô tả tình trạng thai trên siêu âm (tuổi thai phù hợp không, tim thai thế nào, vị trí bóc tách so với bánh nhau thế nào) và các dấu chứng lâm sàng khác nên khó đưa ra tiên lượng cho bạn. Bạn nên đến khám theo hẹn của bác sĩ để theo dõi tình trạng thai.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Vấn đề quan trọng là bạn có xuất hiện cơn gò tử cung hay không. Gò tử cung sẽ xuất hiện từng cơn (có đoạn nghỉ-xen kẽ lúc gò cứng), có thể gây đau. Và cơn gò tử cung xuất hiện đều đặn có thể là triệu chứng của dọa sanh non. Triệu chứng bạn mô tả chỉ là căng bụng  khi nằm ngửa, không phù hợp lắm với đặc tính cơn gò tử cung. Bạn nên đến khám để được chẩn đoán và xử trí phù hợp.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Isonace có dược chất là isotretinoin, có phân loại X đối với thai kỳ theo FDA (Cục quản lý dược và thực phẩm Hoa Kỳ); nghĩa là đã có bằng chứng (dựa vào các nghiên cứu khoa học đủ mạnh để kết luận) ảnh hưởng trên thai, gây dị tật thai, nên được khuyến cáo không sử dụng trong thai kỳ. Bạn đã ngưng sử dụng từ tháng 10. Bạn nên nói rõ tuổi thai hiện giờ là bao nhiêu để biết được ngày thụ thai (bạn phải đi khám và siêu âm mới có thể biết được tuổi thai); từ đó suy ra thuốc có thể ảnh hưởng trên thai kỳ hay không, nếu đã ngưng từ trước khi thụ thai thì không có mối liên quan tới dị tật thai.

Về dấm đen thì không thể trả lời bạn được vì tôi không rõ thành phần dược chất trong dấm đen; cũng như không có nghiên cứu khoa học nào về dấm đen-dị tật thai nên không thể kết luận được.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Thai 34 tuần, nước ối theo bạn mô tả chắc là chỉ số ối AFI 6-7 cm; vẫn chưa là thiểu ối (AFI < 5cm); nên không gọi là quá thấp. Nhưng nước ối như vậy ở tuổi thai này là “không dư dả và thoải mái” cho bé con của bạn. Cách khắc phục đơn giản nhất mà bạn có thể thực hiện là uống nhiều nước.

Thiểu ối liên quan đến một số kết cục xấu trong thai kỳ: như chèn ép rốn, tim thai chậm, suy thai cấp trong chuyển dạ ..

Thai 34 tuần, ước lượng cân nặng 2000gr, vẫn nằm trong khoảng bách phân vị thứ 10-90 (nghĩa là vẫn trong giới hạn bình thường), nhưng điều quan trọng là các số đo thai nhi như thế nào, các chỉ số có phù hợp với tuổi thai hay không. Bạn nên đến khám theo đúng lịch hẹn của BS chuyên khoa để được theo dõi chặt chẽ.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Vậy là bạn đã tiêm ngừa Sởi, Rubella khi thai khoảng 5 tuần ± 3-5 ngày. Theo khuyến cáo của WHO, nên tránh thụ thai trong vòng 1 tháng sau khi tiêm.

Vaccine Rubella là vaccine sống giảm độc lực; vì thế về mặt lý thuyết vẫn có tính teratogenic (tác nhân có thể gây biến đổi bất thường); nhưng chưa có một nghiên cứu hay báo cáo nào (ngay cả số liệu tại Đơn vị tiền sản-BV Từ Dũ) ghi nhận ca lâm sàng bị Rubella bẩm sinh sau khi chích ngừa. Nghĩa là tỉ lệ dị tật thai trong nhóm thai phụ có chích ngừa tình cờ quanh thời điểm thụ thai và nhóm dân số chung không chích vẫn tương đương nhau. Việc chích ngừa không làm tăng nguy cơ gây bệnh cho thai nhi.

Nếu bạn đến khám tại BV Từ Dũ, sau khi được làm siêu âm đo độ mờ da gáy, bạn sẽ được xét nghiệm máu (là Double Test) để tính toán, hiệu chỉnh nguy cơ sanh con bị bất thường nhiễm sắc thể. Nếu bạn bỏ qua giai đoạn này mới được chỉ định làm Triple Test ở quý 2 thai kỳ. Vì về mặt thống kê, giá trị sàng lọc của bài toán sàng lọc quý 1 này tốt hơn (đánh giá dựa vào tỉ số phát hiện và tỉ lệ dương tính giả).

Xét nghiệm sàng lọc này là bài toán tính toán nguy cơ lệch bội nhiễm sắc thể (ví dụ: Hội chứng Down, hội chứng Edward, hội chứng Patau..); không đồng nghĩa với phát hiện tất cả dị tật thai, trong đó có mù và điếc câm

Hiện không có xét nghiệm máu và siêu âm nào có thể đánh giá thính lực hoặc thị lực trước sinh. Siêu âm chỉ có thể phát hiện các bất thường về kiểu hình như: bất thường lỗ tai ngoài, đục thủy tinh thể (có thể gây mù)…

Vì đã câu trả lời ở phía trên nên bạn đừng lo lắng quá về các bất thường Rubella bẩm sinh cho thai nhi như bạn đã đọc và biết được.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Albothyl có dược chất là policresulen, thuộc nhóm C theo phân loại của FDA (Cục quản lý thuốc và thực phẩm Hoa Kỳ) khi dùng trong thai kỳ. Nghĩa là không có bằng chứng đủ về tác hại của thuốc trên dị tật thai, vẫn có thể sử dụng khi lợi ích điều trị cao hơn nguy cơ. Vì vậy nếu thực sự có thai trong thời gian đặt thuốc, vẫn không thể khẳng định thuốc gây dị tật thai. Nếu nghi ngờ có thai (như trễ kinh, thử que nước tiểu dương tính..) bạn nên đến khám để xác định tình trạng thai.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Hắt xì hơi là triệu chứng rất hay gặp trong các bệnh viêm nhiễm đường hô hấp; nguyên nhân có thể do nhiễm siêu vi. Một số siêu vi có thể ảnh hưởng đến dị tật thai, ví dụ: CMV…Cúm cũng do rất nhiều tác nhân, và không phải tác nhân nào cũng gây dị tật thai. Bạn nên đến khám để xác định bệnh: viêm mũi dị ứng, hay nhiễm siêu vi, hay chỉ là triệu chứng thoáng qua do thời tiết thay đổi. Khi nghi ngờ, có thể bác sĩ sẽ cho làm thêm một số xét nghiệm miễn dịch để tìm tác nhân gây bệnh.

Thân mến,

BS. Trịnh Nhựt Thư Hương
Khoa Chăm sóc trước sinh - BV Từ Dũ

Caronvax 2 là thuốc bổ can xi nên uống vào buổi sáng, ăn sáng xong uống 1 viên lỡ quên có thể uống vào buổi trưa vẫn được nhưng không nên uống vào chiều tối.

Còn Saferon là thuốc bổ sắt nên uống trước bữa ăn 1 tiếng là tốt nhất, sáng hoặc trưa đều được. Theo nhà sản xuất ghi trên bao bì thì Saferon là dạng viên nhai hoặc ngậm thì tốt hơn.

Thân mến,

DS. CKI Huỳnh Kim Hằng
Khoa Dược - Bv Từ Dũ