Phương pháp ngừa thai tránh ngày rụng trứng (P1)
BS. Nguyễn Trần Quốc Hải
Khoa KHGĐ - BV Từ Dũ
>> Phương pháp ngừa thai tránh ngày rụng trứng (P2)
Nguyên tắc của phương pháp kế hoạch tự nhiên
Sự thụ thai xảy ra khi trứng gặp tinh trùng. Trong vòng kinh của người phụ nữ nhìn chung thì ngày rụng trứng xảy ra vào khoảng giữa chu kỳ, nếu hai vợ chồng có quan hệ vào những ngày quanh ngày rụng trứng thì khả năng thụ thai là cao nhất.
Thời gian thụ thai có thể bắt đầu 3-5 ngày trước rụng trứng (tinh trùng có thể sống trong chất nhầy cổ tử cung 3-6 ngày), thời gian thụ thai sẽ kết thúc 24 giờ sau rụng trứng, sau rụng trứng thì trứng có thể giữ được khả năng thụ thai của mình trong vòng 1 ngày. Với mục đích nhận biết thời điểm thụ thai, chu kỳ kinh nguyệt được chia thành 3 giai đọan:
- Trước rụng trứng: giai đoạn không thụ thai
- 5-7 ngày khoảng giữa chu kỳ: giai đoạn thụ thai, bao gồm vài ngày trước và ngày sau rụng trứng
- Sau rụng trứng: giai đoạn không thụ thai
Trong giai đoạn có khả năng thụ thai, vợ chồng không nên giao hợp để tránh có thai. Nếu có quan hệ cần sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su. Thuốc diệt tinh trùng hay xuất tinh ngoài âm đạo thì kém hiệu quả hơn. Tốt nhất là hạn chế không giao hợp trong thời gian được coi là có khả năng thụ thai.
Các phương pháp xác định những ngày có nguy cơ cao thụ thai
Ngày rụng trứng trong chu kỳ của mỗi người phụ nữ thì không giống nhau. Khi trứng rụng, cơ thể người phụ nữ sẽ có một số thay đổi như trên chất nhầy cổ tử cung hay thay đổi nhiệt độ cơ bản của cơ thể. Dựa vào điểm này, người ta phân hai nhóm phương pháp chính để có thể xác định những ngày có nguy cơ thụ thai cao: phương pháp tính dựa trên ngày lịch và phương pháp tính dựa trên các thay đổi (triệu chứng) trên cơ thể người phụ nữ hàng tháng
Phương pháp dựa trên ngày:
- Phương pháp tính lịch
Trước khi sử dụng biện pháp này, người phụ nữ cần ghi nhận lại các ngày trong mỗi chu kỳ kinh trong ít nhất 6 tháng. Ngày đầu tiên ra kinh hàng hàng tháng được tính là ngày 1
Ngày sớm nhất có thể thụ thai (ngày bắt đầu có thể thụ thai)= số ngày của vòng kinh ngắn nhất trừ đi 18
Ngày trễ nhất có thể có thai (ngày cuối cùng có thể thụ thai)= số ngày của vòng kinh dài nhất trừ đi 11
Trong giai đoạn có thể thụ thai (từ ngày sớm nhất đến ngày trễ nhất) cần tránh giao hợp, nếu có quan hệ cần dùng biện pháp bảo vệ.
Ví dụ: nếu trong 6 chu kỳ gần nhất, vòng kinh ngắn nhất và dài nhất là 27 và 31 thì ngày bắt đầu và ngày kết thúc lần lượt là 27-18=9 và 31-11=20. Như vậy vần tránh giao hợp không bảo vệ từ ngày 9 đến ngày 20 của vòng kinh.
- Phương pháp ngày chuẩn (Standard Days Methods)
Những phụ nữ có chu kỳ kinh đều đặn có thể sử dụng biện pháp đơn giản này. Vòng kinh hầu hết là 26-32 ngày là điều kiện để áp dụng biện pháp ngày chuẩn.
Ngày đầu tiên của chu kỳ kinh đánh dấu là ngày 1. Tránh giao hợp vào ngày 8-19 của chu kỳ kinh. Đây là giai đoạn được xem là có thể thụ thai của phương pháp ngày chuẩn.
Nếu người phụ nữ có trên 2 chu kỳ ngắn hơn hay kéo dài hơn như thế thì phương pháp ngày chuẩn sẽ ít hiệu quả hơn.
 |
Để ghi nhớ người phụ nữ có thể dùng một dạng vòng ghi nhớ như hình bên (cyclebead). Vòng ghi nhớ này gồm 32 hạt có các màu sắc khác nhau và một vòng cao su có thể di chuyển được qua các hạt. Hạt màu đỏ được đánh dấu là ngày đầu tiên của chu kỳ kinh. Người phụ nữ sẽ di chuyển vòng cao su trên các hạt theo từng ngày. Các hạt màu trắng đánh dấu các ngày có nguy cơ có thai, cần tránh quan hệ. Khi các hạt chuyển sang màu nâu thì đến giai đoạn ít có khả năng thụ thai, có thể quan hệ được. Nếu kinh nguyệt xuất hiện trước khi vòng cao su đến hạt màu nâu sậm tức là chu kỳ của người phụ nữ ngắn hơn 26 ngày, nếu đến hạt màu nâu cuối cùng mà vẫn chưa có kinh thì chu kỳ kinh dài hơn 32 ngày.
* Ảnh bài viết do tác giả cung cấp.
