Dọa sẩy thai

    1/ Sẩy thai là  gì?

    Sẩy thai là tình trạng kết thúc thai nghén trước tuần thứ 22 của thai kỳ. Tần suất sẩy thai xảy ra trong vòng 12 tuần lễ đầu vào khoảng 30-40%.

    Khoảng 50%-70% trường hợp sẩy thai tự nhiên là hậu quả của bất thường nhiễm sắc thể trong quá trình phân bào của trứng đã thụ tinh hay trong giai đoạn phôi (do những tác nhân như tia X, nhiễm siêu vi, nhiễm độc hóa học,..). Ngoài ra còn do chấn thương, nhiễm khuẩn, thiếu dinh dưỡng, tiểu đường, nhược năng tuyến giáp hay bất thường giải phẫu cơ quan sinh dục ở người mẹ (cổ tử cung bị hở, tử cung có vách ngăn, u xơ tử cung quá to). Khoảng hơn 50% nguyên nhân sẩy thai không xác định được.

    Các triệu chứng dọa sẩy thai bao gồm xuất huyết (ra máu) âm đạo kèm theo đau quặn bụng dưới. Nếu xuất huyết âm đạo nhiều kèm theo đau quặn bụng là dấu hiệu thai sắp bị sẩy.

    2/ Người ta phân sẩy thai thành các loại sau:

    Dọa sẩy thai: Thường có xuất huyết âm đạo đỏ tươi hoặc bầm đen và đau trằn bụng, nhưng thai nhi vẫn còn sống và chưa bị đẩy ra khỏi buồng tử cung. Cổ tử cung vẫn đóng kín, hoặc hé mở nhưng các thành phần của thai chưa bị tống xuất ra ngoài. Nếu bệnh nhân vẫn tiếp tục chảy máu và đau bụng, các thành phần của thai đang đi qua ống cổ tử cung (thập thò âm đạo) thì được coi là sẩy thai khó tránh.

    Sẩy thai diễn tiến là tình trạng sẩy thai có thể là hoàn toàn (toàn bộ thai nhi lẫn nhau thai cùng bị tống ra một lúc, sau đó hết đau quặn bụng, nhưng máu vẫn có thể tiếp tục rỉ ra như kinh nguyệt) và không hoàn toàn (một phần của thai và nhau thai vẫn còn trong tử cung; tuy đã bớt đau quặn bụng nhưng máu âm đạo vẫn chảy liên tục, thậm chí băng huyết).

    Thai lưu: Là trường hợp thai nhi đã chết nhưng còn lưu lại trong tử cung chưa bị đẩy ra ngoài. Thời gian lưu có thể lâu hàng tuần, hàng tháng nhưng triệu chứng thai nghén biến mất, có máu đen ra ở âm đạo, không đau bụng. Khám thấy cổ tử cung hơi chắc và hơi to ra, thân tử cung trở nên nhỏ hơn so với tuổi thai và mềm không đều. Siêu âm không có tim thai. Thai lưu trong tử cung 1 thời gian có thể  tự sẩy ra như các trường hợp sẩy thai khác.

    3/ Dấu hiệu dọa sẩy thai

    Dọa sẩy thai là tình trạng thai nhi vẫn còn sống và phát triển trong buồng tử cung nhưng thai phụ lại có các dấu hiệu như đau bụng và ra máu âm đạo. Hiện tượng này thường xảy ra ở những tuần đầu của thai kỳ. Khi có những dấu hiệu dọa sẩy thai dưới đây, mẹ bầu cần ngay lập tức đi khám để phát hiện nguyên nhân và có cách phòng trị kịp thời:

    Bị ra máu, dịch hồng kèm chất nhầy

    Đau tức hoặc đau âm ỉ từng cơn ở bụng dưới và mỏi ở vùng thắt lưng.

    Khám thai âm tính

    4/ Nguyên nhân dọa sẩy thai

    – Bất thường nhiễm sắc thể có thể do bố hoặc do mẹ hoặc do cả hai khiến thai nhi bị thừa hoặc thiếu nhiễm sắc thể

    – Do bất đồng nhóm máu giữa mẹ và thai nhi khiến thai khó phát triển được trong bụng mẹ

    – Va chạm mạnh vào bụng bầu

    – Xoa bóp bụng và núm vú gây kích thích co bóp tử cung. Hậu quả gây bong nhau thai sớm dẫn đến động thai, sảy thai

    – Mẹ bầu thường xuyên căng thẳng, mệt mỏi, stress kéo dài cũng dễ gây dọa sảy

    – Mẹ bầu thường xuyên phải lao động nặng, quá sức, cộng thêm ăn uống không đủ dinh dưỡng khiến thai nhi yếu, kém phát triển

    – Khi mang thai những tháng đầu, mẹ bầu mắc các vấn đề sức khỏe như sốt cao, suy tim, mất cân bằng nội tiết hay các bệnh viêm nhiễm phụ khoa, u tử cung, tử cung tăng co bất thường…

    – Niêm mạc tử cung của mẹ quá mỏng do có tiền sử sử dụng nhiều thuốc tránh thai hoặc do nạo phá thai nhiều lần.

    – Thai phụ nhiều tuổi (trên 35 tuổi), có tiền sử mắc bệnh tiểu đường, cao huyết áp, bệnh tuyến giáp cũng có nguy cơ cao bị dọa sảy hơn những người phụ nữ trẻ, khỏe mạnh.

    5/ Xử trí như thế nào?

    Nếu có dấu hiệu dọa sẩy thai:

    -    Chế độ nghỉ ngơi vận động: Cần nghỉ ngơi tại giường, hạn chế vận động.

    -    Dinh dưỡng: Nên ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, thức ăn mềm, dễ tiêu, tránh táo bón và dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Uống nhiều nước (1,5-2l/ngày).

    -    Vệ sinh: Tắm rửa hàng ngày, giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ.

    Đối với thai lưu thì không nên chờ để sẩy tự nhiên mà cần phải chấm dứt thai kỳ vì có thể có biến chứng rối loạn đông máu.

    6/ Ngăn ngừa sẩy thai bằng cách nào?

    Để phòng ngừa sẩy thai, các chị em cần lưu ý những điều sau:

    Khi mang thai, cần có chế độ dinh dưỡng cân đối, uống bổ sung viên sắt và axit folic để tránh thiếu máu và thiếu axit folic vì đây là một trong nguyên nhân dẫn đến suy dinh dưỡng và gây sẩy thai.

    Nên đi khám thai định kỳ tại cơ sở y tế có chuyên khoa sản. Nếu phát hiện bất thường như hở eo tử cung, bác sĩ sẽ có chỉ định khâu vòng eo cổ tử cung sớm (tuần lễ thứ 14 – 20 thai kỳ) để tránh sẩy. Đây là thủ thuật khá đơn giản, bệnh nhân không phải nằm viện lâu. 

    Trường  hợp có thai mà đau bụng lâm râm hoặc ra huyết dù là chút ít cũng cần đến khám tại các cơ sở y tế ngay.

    Nên giữ vệ sinh cá nhân và vệ sinh giao hợp vì tình trạng nhiễm khuẩn âm đạo, tử cung cũng là nguyên nhân gây sẩy thai.

    Tránh lao động nặng, không ngâm mình dưới nước ao tù.

    Không nên mang giầy cao gót vì có thể té ngã.

    Tránh tiếp xúc với các chất độc hại như rượu, bia, thuốc lá, thuốc trừ sâu, thuốc nhuộm.

    Không tự ý dùng thuốc, cho dù là thuốc cảm thông thường hoặc thuốc bổ. Khi dùng thuốc cần có sự hướng dẫn của bác sĩ.

    Tránh tiếp xúc với người mắc bệnh cảm cúm, hoặc các bệnh lây truyền qua đường hô hấp  khác.

    Tránh căng thẳng, lo âu, buồn phiền.

    Đối với người sẩy thai tái phát (từ 2 lần trở lên), hai vợ chồng cần được khám toàn diện và làm các xét nghiệm đầy đủ cũng như được tư vấn cẩn thận trước khi mang thai  lần sau.

    CNHS. Phạm Thu Hằng

    Kết nối với Bệnh viện Từ Dũ