EN
ĐẶT LỊCH KHÁM: 028.1081 - 1900.2125

Thông tin thuốc tháng 11/2018

    Nội dung:  Dược lực học, dược động học của nhóm thuốc co hồi tử cung

    Thuốc co hồi tử cung là thuốc ưu tiên lự chọn hàng đầu trong điều trị băng huyết sau sinh (BHSS) do đờ tử cung (TC). Hiện nay, trên thế giới, BHSS vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho mẹ. Đờ tử cung gây ra 70-80% trường hợp BHSS và tỷ lệ này có xu hướng gia tăng. Những yếu tố nguy cơ lúc sinh gồm thời gian sinh kéo dài, sử dụng thuốc giục sanh, sử dụng oxytocin kéo dài, viêm màng ối, đa thai, đa ối và u xơ tử cung5.

    Khi BHSS do đờ TC, sau khi sử dụng Oxytocin, 3-25% các trường hợp BHSS sử dụng bổ sung thuốc co hồi TC khác. Các thuốc co hồi TC khác được sử dụng khá phổ biến bao gồm Methyl-ergometrine, Carboprost tromethamine hoặc Misoprostol. Có thể sử dụng nhiều thuốc co hồi tử cung khi không có chống chỉ định, TC co hồi kém và tình trạng xuất huyết tiếp diễn5.

    Tên hoạt chất

    (Tên thương mại Hàm lượng/ nồng độ)

    Liều dùng - Đường dùng2

    Tần suất -

    Liều tối đa2

    Chống chỉ định

    Tác dụng không mong muốn5

    Đặc tính dược động học

    Oxytocin

    (Oxytocin 5IU/1ml, Vinphatoxin 5IU/1ml)

    4 ống pha 500 ml dịch, truyền tĩnh mạch (TTM)

    Hoặc 1-2 ống (TB).

    Tối đa 80 IU (Khi TTM)

    Quá mẫn với thuốc. Dùng thuốc kéo dài trong trơ TC, nhiễm độc huyết nghiêm trọng, tăng trương lực tử cung. Nhiễm độc thai nghén, sản giật, bệnh tim mạch3.

    Buồn nôn, nôn, hạ natri huyết khi dùng liều kéo dài.

    Khởi phát tác dụng: ngay lập tức (TM), trong vòng 3-7 phút (TB).  

    Thời gian kéo dài: 60 phút (TM), 120-180 phút (TB). Thời gian bán hủy 3-5 phút3

    Methyl-ergometrine  maleate (Methyl-ergometrine maleate 0,2mg/1ml)

    1 ống, TB hoặc tiêm vào cơ tử cung.

    Mỗi 2-4 giờ5.

    Tối đa 5 liều2.

    Tiền căn cao huyết áp. Hội chứng Raynaud2. Quá mẫn với thuốc. Tiền sản giật và sản giật sau sinh. Suy gan, suy thận nặng. Rối loạn mạch, thiếu máu cục bộ. Nhiễm khuẩn3. Bệnh tim mạch5.

    Buồn nôn, nôn, tăng huyết áp nghiêm trọng (nếu tiêm TM).

    Khởi phát tác dụng: 2-10 phút3 (TB).

    Thời gian kéo dài: 180 phút1

    Thời gian bán hủy: 30-120 phút3.

    Carbetocin

    (Duratocin 100mcg/1ml)

    1 ống, TMC

    (Dự phòng trường hợp nguy cơ cao BHSS sau mổ lấy thai chủ động dưới sự gây tê ngoài màng cứng hoặc gây tê tủy sống)

    1 liều duy nhất

    Quá mẫn với Oxytocin hoặc Carbetocin. Bệnh mạch máu, đặc biệt là động mạch vành. Bệnh gan, thận, sản giật, tiền sản giật, bệnh động kinh3.

    Buồn nôn, nôn, đau bụng,  đỏ bừng, hạ huyết áp, nhức đầu, run3.

    Khởi phát tác dụng: trong 2 phút.

    Thời gian kéo dài: 60 phút.

    Thời gian bán hủy: 29-53 phút3.

    Misoprotol

    (prostaglandin E1)

    4 viên 200 mcg.

    Đặt hậu môn.  Phối hợp với thuốc gò TC đường tiêm, không sử dụng như thuốc gò duy nhất để điều trị BHSS.

    1 lần duy nhất.

    Mẫn cảm với thuốc hoặc prostaglandin.

    Sốt ≥ 400C (thoáng qua),  lạnh run, nhức đầu, buồn nôn

    Khởi phát tác dụng: sau 100 phút.

    Thời gian kéo dài: 240 phút6.

    Carboprost tromethamin

     (15-methyl prostaglandin F2α) 

    (Endoprost 250mcg/1ml)

    1 ống 250 mcg, TB sâu vùng mông

    Mỗi 30-90 phút nếu cần.

    Tối đa 8 liều (2mg).

    Mẫn cảm với thuốc.

    Bệnh lý tim, phổi, thận, gan. Bệnh lý viêm vùng chậu cấp tính2,3.Tăng huyết áp. Hen suyễn5.

    Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đỏ bừng mặt, sốt cao3

    Khởi phát tác dụng: sau 45 phút3.

    Thời gian bán hủy: 180 phút4.

     

     

    Nhiệt độ bảo quản là 2-8oC đối với Oxytocin 5IU/1ml, Vinphatoxin 5IU/1ml, Methylergometrine maleate 0,2mg/1ml, Duratocin 100mcg/1ml, Endoprost 250mcg/1ml3.

    Tài liệu tham khảo

    1. Bộ Y tế (2015), Dược thư quốc gia Việt Nam, Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật.
    2. Quyết định số 1151/QĐ-BVTD ngày 24/4/2018 của Bệnh viện Từ Dũ ban hành phác đồ “Băng huyết sau sinh”.
    3. 3.      Thông tin kê toa sản phẩm (Oxytocin 5IU/1ml, Vinphatoxin 5IU/1ml, Methylergometrine maleate 0,2mg/1ml, Duratocin 100mcg/1ml, Endoprost 250mcg/1ml)
    4. Medscape, November 2018
    5. Postpartum Hemorrhage. ACOG Practice bulletin Number 183, October 2017. [i]
    6. Amitava Pal, Rupali Modak, 2017. Practical Manual of Obstetrics. 2nd edition. Page 70-73.

     

    Các bài viết khác
    Thông tin thuốc tháng 10/2024

    Trong giai đoạn năm 2018-2021, Mạng lưới An toàn Chăm sóc Sức khỏe Quốc gia (NHSN) đã báo cáo rằng 0,4% (n = 1.951) các ca nhiễm trùng mắc phải tại bệnh viện (HAI) ở Hoa Kỳ nguyên nhân do Acinetobacter spp. gây ra. Trong số này có 28-45% không nhạy cảm với kháng sinh carbapenem (tức là trung gian hoặc đề kháng).

    Cân nhắc truyền liên tục kháng sinh Beta-Lactam ở bệnh nhân nặng bị nhiễm trùng huyết

    Một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng (RCT), BLING III cung cấp bằng chứng việc sử dụng truyền liên tục (CI) so với truyền ngắt quãng piperacillin/tazobactam và meropenem trên bệnh nhân nặng bị nhiễm trùng huyết. Điều này được củng cố bởi một đánh giá tổng quan hệ thống và phân tích tổng hợp (SRMA) của 18 RCT về CI hoặc truyền kéo dài (EI) (thời gian từ 3–4 giờ) các kháng sinh beta-lactam. Thách thức hiện nay là chuyển đổi CI như một tiêu chuẩn chăm sóc cho bệnh nhân nặng bị nhiễm trùng huyết. Các cân nhắc chính bao gồm các vấn đề sau:

    Labetalol, Nifedipin: kết cục điều trị tăng huyết áp trong thai kỳ

    Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Alabama tại Birmingham, đã tiến hành phân tích dữ liệu thứ cấp trên đối tượng phụ nữ tăng huyết áp mạn tính trong thai kỳ, so sánh với phương pháp điều trị chính. Tăng huyết áp mạn tính nhẹ trong nghiên cứu được định nghĩa là huyết áp 140-159/90-104 mmHg trước 20 tuần của thai kỳ.

    Thông tin thuốc tháng 9/2024: khi nào nên ngừng kháng sinh ở bệnh nhân nặng

    Nhiễm trùng huyết – sepsis - vẫn là một trong những nguyên nhân gây tử vong lớn nhất trên thế giới, Tổ chức Y tế Thế giới ước tính 11 triệu người tử vong mỗi năm do tình trạng này. Các yếu tố chính của việc quản lý sepsis là chẩn đoán sớm, liệu pháp kháng sinh kinh nghiệm sớm và phù hợp, với biện pháp kiểm soát nguồn gây bệnh thích hợp và bảo tồn chức năng các cơ quan.

    Vắc xin

    Sự ra đời của vắc-xin giúp chúng ta chủ động phòng chống các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tổ chức y tế thế giới ước tính chương trình tiêm chủng hiện nay giúp ngăn ngừa 3,5-5 triệu ca tử vong mỗi năm do các bệnh như bạch hầu, uốn ván, ho gà, cúm và sởi [2].

    Tác dụng phụ thường gặp của Etoposid

    Phòng ngừa suy nhược, mệt mỏi, đau nhức:

    Hoạt động mỗi ngày đi bộ ngắn, tập các bài tập nhẹ nhàng. Giữ tinh thần ổn định

    Chế độ ăn hợp lý trao đổi thêm với bác sĩ về dinh dưỡng bổ sung (thực phẩm giàu protein như thịt, cá, phô mai, sữa chua...). Uống nhiều nước, trừ khi có hướng dẫn khác.

    Chườm khăn lạnh nếu có nhức mỏi, đau cơ.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Cyclophosphamide

    Phòng ngừa thiếu máu, mệt mỏi:

    Hoạt động mỗi ngày đi bộ ngắn, tập các bài tập nhẹ nhàng. Giữ tinh thần ổn định.

    Chế độ ăn hợp lý trao đổi thêm với bác sĩ về dinh dưỡng bổ sung (thực phẩm giàu protein như thịt, cá, phô mai, sữa chua...). Uống nhiều nước, trừ khi có hướng dẫn khác.

     

    FDA chấp thuận Durvalumab phối hợp với hóa trị trong điều trị ung thư nội mạc tử cung

    Ung thư nội mạc tử cung là loại ung thư phổ biến đứng hàng thứ sáu ở phụ nữ trên thế giới, bệnh thường gặp ở phụ nữ sau mãn kinh, với độ tuổi từ 60 trở lên. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng, bệnh bắt đầu từ tế bào nội mạc tử cung và lớp nội mạc tăng sinh không đồng nhất. Hầu hết, các trường hợp được chẩn đoán ở giai đoạn sớm và thường được điều trị bằng phẫu thuật và/hoặc xạ trị, đạt tỷ lệ sống sau 5 năm từ 80% đến 90%. Tuy nhiên, nếu được chẩn đoán giai đoạn tiến triển, tỷ lệ sống sót sau 5 năm giảm dưới 20%.

    Tác dụng phụ thường gặp của Docetaxel

    Phòng ngừa nguy cơ nhiễm trùng:

    Giữ vệ sinh cá nhân rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Tránh tiếp xúc người đang có triệu chứng ho, cảm lạnh, tránh nơi đông người.

    Kiểm tra nhiệt độ cơ thể khi cảm thấy không khỏe

    Uống nhiều nước trừ khi có hướng dẫn khác.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Docetaxel

    Phòng ngừa nguy cơ nhiễm trùng:

    Giữ vệ sinh cá nhân rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Tránh tiếp xúc người đang có triệu chứng ho, cảm lạnh, tránh nơi đông người.

    Kiểm tra nhiệt độ cơ thể khi cảm thấy không khỏe

    Uống nhiều nước trừ khi có hướng dẫn khác.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Doxorubicin

    Phòng ngừa cảm giác khó chịu lòng bàn tay – bàn chân:

    Giữ bàn tay, bàn chân mát mẻ tiếp xúc với nước mát (ngâm, tắm, hoặc bơi), tránh nóng/ nước nóng quá mức, không mang tất, găng tay hoặc giày dép quá chật.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Dactinomycin

    Kiểm soát tình trạng thiếu máu:

    Tiết kiệm năng lượng chỉ làm việc quan trọng nhất mỗi ngày, yêu cầu sự giúp đỡ từ người khác khi cần thiết.

    Cân bằng nghỉ ngơi với hoạt động.

    Giữ thái độ lạc quan, tinh thần ổn định.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Cisplatin

    Phòng ngừa thiếu máu, mệt mỏi:

    Hoạt động mỗi ngày đi bộ ngắn, tập các bài tập nhẹ nhàng. Giữ tinh thần ổn định.

    Chế độ ăn hợp lý trao đổi thêm với bác sĩ về dinh dưỡng bổ sung (thực phẩm giàu protein như thịt, cá, phô mai, sữa chua...). Uống nhiều nước, trừ khi có hướng dẫn khác. 

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Cisplatin

    Phòng ngừa thiếu máu, mệt mỏi:

    Hoạt động mỗi ngày đi bộ ngắn, tập các bài tập nhẹ nhàng. Giữ tinh thần ổn định

    Chế độ ăn hợp lý trao đổi thêm với bác sĩ về dinh dưỡng bổ sung (thực phẩm giàu protein như thịt, cá, phô mai, sữa chua...). Uống nhiều nước, trừ khi có hướng dẫn khác.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Paclitaxel

    Phòng ngừa các triệu chứng bệnh thần kinh ngoại vi:

    Ngăn ngừa té ngã: nhờ người giúp đỡ khi di chuyển, không để các tấm thảm ở lối đi, đặt các thanh vịn trên tường và nhà vệ sinh để bám và giữ thăng bằng, trải thảm ttrong nhà vệ sinh để tránh trơn trượt, đứng dậy từ từ sau khi ngồi hoặc nằm và khi chóng mặt.

    Lưu ý các hoạt động tại nhà bếp: tránh bị bỏng, cẩn thận khi dùng dao và các vật sắc nhọn.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Carboplatin

    Phòng ngừa chảy máu:

    Giảm tổn thương gây chảy máu bảo vệ da, kiểm tra mỗi ngày, dưỡng ẩm, không để khô, bong tróc, chảy máu, không đi chân trần, tránh sử dụng các dụng cụ sắt nhọn như kéo, dao hoặc kim gây chấn thương, va đập. Sử dụng đồ chải răng mềm, tránh tổn thương niêm mạc miệng.

    Chăm sóc vết thương chảy máu hoặc bầm tím ấn chặt vùng chảy máu bằng vải sạch, tiếp tục đến khi máu ngừng chảy. Chườm đá lên vùng bầm tím.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Bleomycin

    Bảo vệ làn da của bạn

    Sử dụng xà phòng dịu nhẹ với làn da.

    Ngăn da bị khô và ngứa: sử dụng kem dưỡng ẩm cho da, tránh các sản phẩm có chứa cồn và hương liệu, tắm bằng nước ấm, có thể chườm khăn mát lên vùng da bị khô, ngứa.

    Tránh tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp: sử dụng kem chống nắng, ngăn da bị cháy nắng bằng cách mặc áo dài tay, quần dài, mũ rộng vành.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Gemcitabin

    Kiểm soát tình trạng thiếu máu:

    Tiết kiệm năng lượng chỉ làm việc quan trọng nhất mỗi ngày, yêu cầu sự giúp đỡ từ người khác khi cần thiết.

    Cân bằng nghỉ ngơi với hoạt động.

    Ăn uống thực phẩm giàu đạm hoặc chất sắt (tham khảo ý kiến chuyên gia).

     

    Tác dụng phụ thường gặp của Docetaxel

    Phòng ngừa nguy cơ nhiễm trùng:

    Giữ vệ sinh các nhân rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Tránh tiếp xúc người đang có triệu chứng ho, cảm lạnh, tránh nơi đông người.

    Kiểm tra nhiệt độ cơ thể khi cảm thấy không khỏe

    Uống nhiều nước trừ khi có hướng dẫn khác.

     

    Tác dụng phụ thường gặp của thuốc Bevacizumab

    Hệ thần kinh: Loạn vị giác, đau đầu, khó chịu, buồn ngủ, ngất. 

    Mắt: Tăng chảy nước mắt.

     

    Kết nối với Bệnh viện Từ Dũ