Em Huyền Trang thân mến,
Tetanus (uốn ván) là tình trạng nhiễm trùng do vi khuẩn Clostridium tetani bacilli, vi khuẩn này vào cơ thể xuyên qua vết thương. Vết thương bẩn do vùng da hoặc vật gây ra vết thương (dao, kéo, đinh, kẽm gai,…) bị nhiễm vi khuẩn có nguy cơ cao bị nhiễm. Người bị tetanus sẽ co rút cơ, co giật, khó thở,…nặng nề dẫn đến tử vong. Bệnh cảnh tetanus xuất hiện sau 2 ngày đến vài tuần sau khi bị nhiễm.
Khi sinh, cả mẹ và con đều có nguy cơ bị tetanus. Mẹ bị nhiễm khuẩn thông qua vết cắt tầng sinh môn hoặc vết rách. Con bị nhiễm thông qua vết cắt rốn.
VAT là vaccine anti tetanus tiêm cho thai phụ nhằm tránh nguy cơ tetanus cho cả mẹ và con. Với người sinh lần đầu, tiêm VAT 2 mũi, mũi 1 càng sớm càng tốt, mũi thứ 2 cách mũi 1 tối thiểu 30 ngày và trước ngày dự sinh tối thiểu 30 ngày. Với người mang thai lần 2 trở đi, nếu các lần sinh trước tiêm đủ VAT, thì lần này chỉ cần tiêm 1 mũi, trước ngày sinh tối thiểu 30 ngày.
Cách đây khoảng 50 năm về trước, có khá nhiều sản phụ sinh tại nhà, các vật dụng đỡ sinh chưa được vô trùng, nguy cơ nhiễm tetanus khá cao. Việc tiêm VAT là rất cần thiết. Ngày nay, với dụng cụ y tế được tiệt khuẩn, các thai phụ đều sinh tại cơ sở y tế, nguy cơ nhiễm khuẩn Clostridium tetani bacilli giảm đáng kể. Tuy nhiên, để đạt an toàn cao cho cả mẹ và bé vẫn duy trì việc tiêm VAT trong thai kỳ cho tất cả các thai phụ, trừ những trường hợp đặc biệt.
VAT tương đối an toàn cho thai phụ và thai nhi, tuy nhiên vẫn có thể xảy ra 1 vài tác dụng phụ: đau chỗ tiêm; sưng đỏ vùng tiêm; sốt; đau cơ; phản ứng dị ứng (đỏ da, ngứa da, nhức đầu, yếu cơ, co giật, nôn ói,… và có thể ảnh hưởng đến thai nhi.). Em có một số biểu hiện mệt mỏi, nôn ói, co rút tay chân do hạ canxi huyết trong thai kỳ, vì vậy sẽ khó phân biệt các dấu hiệu xảy ra nếu có sau tiêm ngừa là do phản ứng dị ứng hoặc do tình trạng hạ canxi huyết sẵn có của em. Với những trường hợp như thế thì không nên tiêm VAT.
Em sẽ sinh tại các bệnh viện có chuyên khoa sản, với điều kiện y tế hiện nay, rất hiếm xảy ra tình trạng tetanus. Chúc em và bé khỏe.
TS. BS. Lê Thị Thu Hà
Khoa Sản A - Bệnh viện Từ Dũ