Ngừa lao

Mũi Infanrix 6 trong 1 sẽ được tiêm lúc bé được 2 tháng tuổi. Tuy nhiên, thuốc ngừa loại này hiện nay không phải lúc nào cũng có sẵn. Chị nên gọi tổng đài 1080 để biết khi nào có thuốc và đăng ký nhé.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Nếu tính từ lúc sanh đến nay bé được 4 tháng 10 ngày tuổi, thì tuổi thật của bé (hay còn gọi là tuổi điều chỉnh) có thể chỉ khoảng hơn 1 tháng tuổi thôi. Với tuổi điều chỉnh này thì bé cân nặng 4600 gram là bình thường, chứng tỏ bé tăng trưởng tốt. Nếu bỗng nhiên bé bỏ bú và ngủ li bì là bé có thể có vấn đề về sức khỏe. Chị nên đưa bé đi khám nhé.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Chỉ vài triệu chứng do chị nhận định như vậy rất khó đưa ra chẩn đoán chính xác. Chị nên đưa bé đi khám nhé.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Con em ăn được tất cả các loại dầu thực vật: dầu oliu, dầu phọng (Lạc), dầu mè, dầu đậu nành trừ dầu dừa vì trong dầu dừa có nhiều acid béo cao no, nên người ta dùng để chế biến xà phòng, trong ngành công nghệ thực phẩm không dùng dầu dừa để chế biến thức ăn. Con em còn nhỏ nên cho ăn thêm mỡ đặc biệt mỡ cá có nhiều DHA sẽ tốt cho trí não, bé sau này sẽ thông minh hơn, tỷ lệ dầu và mỡ là 50%, dầu dừa tuy thơm nhưng không bổ và không tốt cho sức khỏe.

Chúc em vui khỏe dạy con ngoan.

BS Võ Thị Đem
Trưởng Khoa Dinh dưỡng Tiết chế - BV Từ Dũ

Bé trên 6 tháng mà mắt bị lé thì cần phải đi khám mắt ngay nhé, bởi vì tháng tuổi này trở lên mà còn bị lé là bất thường rồi.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Có 2 nguyên nhân chồng chéo nhau khiến bé có biểu hiện như vậy. Một là bé bú chưa no hẳn, nhưng ngậm ti mẹ chút là ngủ, nên cứ dậy đòi bú. Hai là bé cần ti mẹ để dỗ giấc, thức dậy là khóc đòi ti, khi lên ti mẹ là ngủ ngay, nhưng chính vì vậy lại không bú no hẳn. Chị nên tập cho bé tự ngủ bằng cách khi thấy bé ti mẹ mà hơi mơ màng là đặt nằm xuống giường ngay, lúc đó bé lơ mơ nhưng chưa ngủ say, để bé hoàn thành nốt công đoạn cuối cùng của việc tự dỗ giấc ngủ. Nếu bé đói, chị phải quyết tâm đánh thức bé để bé ti cho no hẳn. Tốt nhất trước giờ ngủ đêm, chị nên cho bé bú 2 cữ sữa khá gần nhau, cách nhau khoảng 2 tiếng, ví dụ lúc 5 giờ chiều và 7 giờ tối rồi đi ngủ, để bé có đủ năng lượng ngủ lâu một chút.

hông thường, khoa sơ sinh sẽ hẹn bé tái khám lúc 1 tháng tuổi. Lúc đó mẹ có thể theo bé đến bệnh viện để kiểm tra cho cả 2 mẹ con nhé.

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Vaccine Infanrix hexa (6 trong 1) nếu không có, có thể cho bé chích vaccine Pentaxim hoặc Quinvaxem (5 trong 1) đều được. Vaccine Pentaxim cũng như Infanrix đều rất ít khi có thuốc, nhưng Quinvaxem lúc nào cũng có sẵn sàng cho bé. Khoảng cách giữa các mũi tiêm 6 trong 1 cũng như 5 trong 1 là 1 tháng, hoặc có thể trễ hơn chút cũng được nhưng không nên để quá lâu.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Vùng da gần nền móng của trẻ sơ sinh có màu sậm là do sắc tố da. Màu da vùng đó sẽ cùng màu với màu da của bé sau này và không liên quan gì đến bệnh tim bẩm sinh. Độ tuổi này các bé thường hay vặn mình. Tuy nhiên nếu bé không vặn mình quá nhiều và liên tục, không ói ọc thì không sao. Dù vậy, chị vẫn nên cho bé uống vitamin D bổ sung hàng ngày.Khối thoát vị rốn của bé nếu nhỏ (khoảng từ dưới 2cm) thì thường sẽ tự hết khi trẻ 1-2 tuổi. Nếu khối thoát vị vẫn có thể đẩy vào được, bé không đau, không quấy (chứng tỏ không bị nghẹt) thì để theo dõi. Nếu đến 4-5 tuổi khối thoát vị vẫn còn hoặc khối thoát vị bị nghẹt thì chị nên đưa bé đến khám chuyên khoa Ngoại Nhi tại bệnh viện Nhi Đồng nhé.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Bé mới biết ngồi nên chị có thể cho bé ngồi chơi một số lần trong ngày. Khi thấy bé có vẻ lắc lư hoặc ngã thì nên cho bé nằm vì bé đã mệt. Thời gian đầu bé sẽ nhanh mệt nhưng dần dần bé sẽ ngồi vững hơn và lâu hơn. Khoảng trên 6 tháng là đã có thể tập ngồi từ từ cho bé được nhưng nên tập trong khoảng thời gian ngắn và có kiểm soát thì sẽ không sợ ảnh hưởng đến cột sống của bé.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Vì bé sanh non 28 tuần nên tính ra hiện tại bé chỉ bằng một bé 2 tháng tuổi thôi. Nếu là bé gái, cân nặng như vậy là bình thường, nếu là bé trai thì chưa đạt chuẩn lắm nhưng cũng không quá thấp. Trong tháng đầu sở dĩ bé tăng cân ít là vì với tuổi thai như vậy chắc chắn bé phải được chăm sóc đặc biệt tại khu NICU, không ăn bằng đường tiêu hóa được mà qua đường tĩnh mạch. Chưa kể trong giai đoạn đó bé còn có thể bị bệnh lý ở đường hô hấp (suy hô hấp cấp) hoặc nhiễm trùng như viêm phổi, viêm ruột... thì làm sao bé có thể tăng cân tốt được. Các tháng sau đó bé tăng cân rất tốt, chứng tỏ bé bú mẹ hiệu quả. Mẹ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ như vậy là rất đáng khen. Tuy nhiên tháng này con không tăng cân, có thể do bé bú không đủ hoặc có vấn đề gì đó, chị nên gặp bác sĩ để tìm nguyên nhân.Những bé non tháng như thế này luôn được vào chương trình Kangaroo hoặc chương trình theo dõi trẻ nguy cơ của khoa Sơ sinh Bệnh viện Từ Dũ. Trong chương trình này, các bác sĩ khám nội trú cũng như ngoại trú luôn dành thời gian hướng dẫn và tư vấn dinh dưỡng cho trẻ non tháng từ lúc mẹ - con được gặp nhau cho đến khi bé được ít nhất 2 tuổi. Các bé trong chương trình này sẽ được gặp bác sĩ khá thường xuyên mỗi 1 – 3 tháng/lần. Cho nên nếu có vấn đề gì thắc mắc, khi đến lịch hẹn tái khám mẹ cứ gặp các bác sĩ để hỏi trực tiếp nhé.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Bé 8 tuần cân nặng như vậy là bình thường. Sữa mẹ là tốt nhất cho bé. Sữa mẹ rất dễ tiêu hóa, dễ hấp thu. Đặc biệt bé bị nhiễm trùng đường tiêu hóa nặng như vậy thì chỉ có sữa mẹ mới không gây tổn thương vi thể thêm cho niêm mạc ruột. Bây giờ mà bắt trẻ ngưng sữa mẹ, uống sữa lactose free là hoàn toàn sai lầm. Mẹ hãy tiếp tục cho bé bú mẹ hoàn toàn và ngưng tất cả các loại sữa công thức nhé. Mẹ cứ cho bé bú mẹ trực tiếp theo nhu cầu của bé. Nếu mấy ngày nay do bệnh làm bé bú ít đi thì mẹ nên vắt hết sữa ra sau mỗi lần cho bú và trữ vào tủ lạnh, mục đích để lượng sữa sản xuất không bị giảm.Theo những thông tin mẹ cho biết, có vẻ như tình trạng bệnh của bé chỉ thuyên giảm chút ít. Mẹ nên tích cực đưa bé đi điều trị cho ổn định vì nhiễm trùng đường tiêu hóa rất dễ chuyển nặng.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Cân nặng của bé là bình thường nhưng nếu là bé trai thì chiều cao chưa đạt chuẩn.Vì bé đã từng đi tiêu bình thường nên khó có khả năng bé bị dị dạng hậu môn – trực tràng. Chị nên cho bé bú hoàn toàn sữa mẹ để đi tiêu dễ dàng hơn. Mỗi khi bé rặn ị, chị nên massage bụng để bé dễ đi hơn. Nếu thật sự bé đi tiêu phân thành khuôn hoặc sỏi phân (mẩu phân nhỏ và cứng) thì bé đã bị táo bón, chị nên đưa bé đến bác sĩ kê toa thuốc làm mềm phân nhé.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Bé dưới 4 tháng tuổi khi ngủ rất hay chới với, tay chân cử động nhiều do bé chưa kiểm soát được vận động chi, đặc biệt vào giai đoạn lơ mơ ngủ, nên rất dễ làm cho bé giật mình tỉnh giấc. Để bé ngủ ngon, chị nên dùng 1 tấm khăn mỏng quấn nhẹ quanh người bé lại để giữ 2 tay bé. Những biểu hiện này của bé chưa hẳn có liên quan đến thiếu canxi.Nước tiểu bé vàng nhiều như vậy chứng tỏ bé bú kém. Bé bú kém và ngủ li bì là dấu hiệu bé không khỏe, chị cần đưa bé đi khám ngay nhé.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Nếu bé bú mẹ hoàn toàn thì việc đi tiêu như vậy cũng không sao, miễn là phân bé vẫn mềm nhão là được. Nếu bé đang bú sữa công thức thì việc đi tiêu sẽ khó khăn hơn. Lời khuyên cho mẹ là nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ và massage bụng giúp bé đi tiêu mỗi ngày vào giờ cố định. Nếu mẹ không biết cách cho con bú hoặc không tự tin vào việc nuôi con bằng sữa mẹ thì nên đến gặp bác sĩ để được giúp đỡ. 

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Bé có bị chướng bụng thường xuyên không? Khi chị đưa ống bơm vào hậu môn, bé có ngay lập tức tháo phân ra nhanh và nhiều không? Nếu có thì chị nên đến bệnh viện để kiểm tra cho bé nhé.Nếu bé không có những dấu hiệu trên, có nghĩa là chị đã tạo thói quen cho bé đi tiêu phụ thuộc vào việc dùng ống bơm, không cho con có cơ hội tự rặn đi tiêu. Có những bé bú sữa mẹ hoàn toàn có thể 3 ngày, 5 ngày mới đi tiêu 1 lần mà vẫn không được gọi là táo bón. Nhưng nếu bé có bú sữa công thức thì có thể bé đã bị táo bón rồi. Chị nên massage bụng cho con mỗi ngày trước khi ăn vào các khoảng thời gian cố định trong ngày. Có thể dùng tăm bông có thấm dầu massage để kích thích nhẹ vào vùng trực tràng, khiến bé rặn ị. Làm như vậy mỗi ngày và kiên nhẫn chờ đợi bé tự đi tiêu. Nếu phân bé hơi khô, chị cần gặp bác sĩ để được kê toa làm mềm phân để giúp bé đi tiêu dễ dàng hơn. Khi bé đã đi tiêu hết phân tích trữ lâu ngày trong đại tràng, phân mới sẽ mềm hơn, lúc đó chị chỉ cần massage như trên mỗi ngày là được.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Cân nặng của bé mặc dù hơi thấp nhưng vẫn trong giới hạn bình thường. Bé nhà chị không chịu uống sữa công thức có những khả năng sau: bé đã uống quá nhiều nước, bé chỉ thích bú mẹ và sữa mẹ, bé nhịn bú để đến đêm được bú mẹ.

Bé 8 tháng và chịu ăn dặm như vậy rất tốt, chứng tỏ bé không bị biếng ăn, nên chị không cần giảm lượng ăn của bé, mà chỉ cần giải quyết vấn đề bú của bé thôi.Qua thông tin chị cho biết, khả năng cao nhất là bé rất mê bú mẹ và rất ghét sữa công thức. Sự lựa chọn của bé rất là khôn ngoan. Sữa mẹ dù ở giai đoạn nào cũng đều tốt hơn rất nhiều so với sữa công thức. Nguyên tắc nuôi trẻ giai đoạn ăn dặm là ngoài thức ăn dặm ra, hãy cho trẻ bú mẹ bất cứ khi nào trẻ muốn. Nếu chị vì ngại rằng sữa ít không đủ cho con bú mà bắt trẻ bú sữa công thức là rất sai lầm. Nếu bé chịu ngậm ti mẹ thường xuyên thì sữa vẫn sẽ tiếp tục được sản xuất. Nhiều khi chị vắt không ra sữa, nhưng để bé ti thì sẽ có sữa và bé vẫn no được. Để việc sản xuất sữa được tối ưu, chị nên uống đủ nước, ít nhất là 3 lít nước/ngày. Nên tranh thủ ngủ trưa và đừng để ý nghĩ không đủ sữa ám ảnh trong đầu. Theo nhiều nghiên cứu uy tín, khi bé bú mẹ trực tiếp, sữa không tràn vào khoang miệng mà trực tiếp ra sau họng, phía sau răng nên rất ít khi gây sâu răng, nên chị cứ yên tâm cho bé bú mẹ trực tiếp vào ban đêm.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Thời điểm mọc chiếc răng đầu tiên thay đổi tùy mỗi bé, có bé sanh ra đã có chiếc răng, có bé đến 12 tháng tuổi hoặc muộn hơn mới mọc. Chị nên theo dõi bé đến 12 tháng nếu vẫn chưa mọc răng thì đưa bé đến gặp bác sĩ Nhi khoa hoặc bác sĩ Răng hàm mặt trẻ em để kiểm tra.Tuổi này bé ưa khám phá xung quanh nên rất hay đổ mồ hôi. Chị cho bé mặc thoáng mát để bé dễ chịu. Bé chỉ đổ mồ hôi thôi thì không kết luận còi xương chị nhé. Bé đang trong quá trình tăng trưởng rất nhanh nên nhu cầu vitamin và khoáng chất cũng nhiều. Chị nên cho bé ăn đa dạng các loại rau, củ, quả, hạt và có thể bổ sung thêm vitamin D theo toa bác sĩ.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Con em 13 thàng tuổi sẽ ăn được các loại thực phẩm gần giống như người lớn, ăn được thịt, cá, trứng, sữa… rau và trái cây tươi, chế độ ăn của trẻ hạn chế nêm gia vị như: bột ngọt, bột canh, muối, tiêu, đường vì ăn mặn sớm sau này trẻ có thói quen không lành mạnh, vì ăn mặn thừa muối trong cơ thể là nguyên nhân cao huyết áp, vì các gia vị và thức ăn chế biến sẵn chứa rất nhiều muối.

Chúc em vui khỏe dạy con ngoan.

BS Võ Thị Đem
Trưởng Khoa Dinh dưỡng Tiết chế - BV Từ Dũ

Bé tăng cân như vậy là rất tốt. Nếu bé vặn mình nhiều về đêm và có kèm ọc sữa thì mới có khả năng thiếu vitamin D và canxi. Bé ít ngủ có thể do quen được ru nên không ngủ lâu được. Cho nên với những thông tin chị đưa ra, cũng chưa kết luận được bé có thiếu vitamin D và canxi hay không. Tuy nhiên, theo khuyến cáo của CDC, tất cả trẻ em dù bú sữa mẹ hay sữa công thức đều cần được bổ sung 400UI vitamin D mỗi ngày. Cho nên, chị cần bổ sung thêm vitamin D mỗi ngày cho bé nhé.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ

Vaccine viêm gan B sẽ được tiêm theo lịch như sau: 1 mũi trong vòng 7 ngày sau sanh, nếu mũi này không được tiêm thì sẽ không tiêm lại nữa. Kế đến là 3 mũi vào tháng tuổi thứ 2, 3, 4. Thường 3 mũi sau sẽ có luôn trong vaccine Quinvaxem và Infanrix hexa. Nếu bé tiêm Pentaxim thì phải tiêm thêm 1 mũi viêm gan B riêng do Pentaxim không bao gồm mũi viêm gan B trong đó.

Bé nhà bạn do không tiêm mũi viêm gan B trong vòng 7 ngày sau sanh do non tháng và có bệnh lý, nên trong thời gian này, bé chỉ cần tiêm 3 mũi viêm gan B là được. Hiện tại, theo những gì bạn nói thì bé đã tiêm được 3 mũi viêm gan B vào các ngày 13/1, 22/2 và 28/6, nên giờ không cần tiêm thêm nữa.

Lịch tiêm chủng luôn thống nhất giữa các bệnh viện. Bác sĩ bệnh viện Hùng Vương và SOS đều nói bé chỉ cần tiêm 3 mũi viêm gan B là đúng. Tại bệnh viện Từ Dũ, vaccine viêm gan B luôn được tiêm kèm với Pentaxim, rất hiếm khi được tiêm riêng lẻ nên bác sĩ nhìn vào mũi vaccine viêm gan B tiêm riêng vào ngày 13/1 nhầm là mũi tiêm sơ sinh, vì vậy mới bảo bé cần tiêm thêm 3 mũi nữa. Chúng tôi rất xin lỗi chị vì sự nhầm lẫn này. Cám ơn chị đã nêu câu hỏi, nhờ vậy chúng tôi biết có sự sai sót để rút kinh nghiệm không để xảy ra việc như vậy nữa.

Thân mến,

Ths.BS Trần Hà Phương Tâm
Khoa Sơ sinh - BV Từ Dũ