I. MỤC ĐÍCH
– Giữ răng miệng luôn sạch đề phòng nhiễm khuẩn răng miệng.
– Chống nhiễm khuẩn trong trường hợp có tổn thương ở miệng.
– Giúp người bệnh thoải mái, dễ chịu, ăn ngon.
II. CHỈ ĐỊNH
– Áp dụng cho những người bệnh tỉnh táo nhưng không đi lại được.
– Những người bệnh nằm theo dõi ở hồi sức chưa tự chăm sóc được.
III. CHUẨN BỊ
1. Người bệnh
– Báo trước và giải thích cho người bệnh rõ.
– Đỡ người bệnh ngồi dậy, bỏ chân xuống giường hoặc cho nằm đầu cao, mặt nghiêng về phía điều dưỡng viên.
– Choàng khăn qua cổ người bệnh.
– Đặt bồn hạt đậu đậu dưới cằm (nếu người bệnh ngồi) hoặc dưới má (nếu người bệnh nằm).
2. Dụng cụ
– Bàn chải đánh răng
– Kem đánh răng.
– Khăn mặt.
– Ly nước súc miệng.
– Bồn hạt đậu.
Đối với người bệnh ở hồi sức
– 1 gói vô khuẩn:
1 nhíp đánh răng.
Gạc củ ấu.
– Ly đựng dung dịch súc miệng hoặc nước muối sinh lý.
3. Địa điểm
Tiến hành tại giường người bệnh.
IV. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
- Làm ướt bàn chải và bôi kem.
- Đưa nước và bàn chải cho người bệnh.
- Hướng dẫn người bệnh tự đánh răng: chải hàm trên, hàm dưới, mặt ngoài rồi đến mặt trong. (Hàm trên từ trên xuống, hàm dưới từ dưới lên).
- Cho người bệnh súc miệng thật sạch.
a. Đối với người bệnh nằm hồi sức:
– Mang dụng cụ đến bên giường người bệnh.
– Báo và giải thích việc sắp làm (lưu ý trường hợp người bệnh có răng đau hoặc răng giả).
– Điều dưỡng mang khẩu trang, rửa tay.
– Điều dưỡng đứng bên phải người bệnh, vén tóc người bệnh về bên trái.
– Đặt bồn hạt đậu áp má phải người bệnh.
b. Người bệnh tỉnh, chưa ngồi được:
– Hướng dẫn người bệnh há miệng, đổ dung dịch súc miệng vào, cho người bệnh súc và nhả theo mép miệng.
– Tay thuận cầm nhíp gắp củ ấu thấm dung dịch, đánh răng người bệnh theo thứ tự: hàm trên, hàm dưới, mặt ngoài rồi đến mặt trong. (Hàm trên từ trên xuống, hàm dưới từ dưới lên).
– Thay gạc lau vòm miệng, lưỡi.
– Cho người bệnh tráng miệng và tiếp tục súc cho đến lúc sạch.
c. Người bệnh hôn mê, thở máy:
– Hút nhớt sạch (nếu có) trước khi đánh răng.
– Dùng nhíp vắt ráo củ ấu thấm dịch lau sạch vùng răng miệng.
- Lau miệng, quan sát nếu môi khô, nứt, bôi vaselin, glycerin.
- Cho người bệnh nằm lại thoải mái.
- Thu dọn dụng cụ đúng quy định.
- Trong khi chăm sóc răng miệng nên giáo dục vệ sinh răng miệng cho người bệnh.
V. ĐÁNH GIÁ, GHI HỒ SƠ VÀ BÁO CÁO
– Ngày, giờ chăm sóc răng miệng.
– Tình trạng răng miệng của người bệnh, nếu có bất thường phải báo bác sĩ.
VI. HƯỚNG DẪN NGƯỜI BỆNH VÀ GIA ĐÌNH
– Hướng dẫn người bệnh vệ sinh răng miệng hàng ngày.
– Khi có những dấu hiệu bất thường về răng miệng nên báo cho nhân viên y tế.
– Không nên dùng thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.