Sinh thời, Bác Hồ xem: “Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã hội”. Chính vì vậy, Bác đã dành nhiều công sức và tình cảm trong việc chăm lo bồi dưỡng thế hệ kế tục sự nghiệp cách mạng.
Trong Di chúc của Bác Hồ, giáo dục và rèn luyện cho thế hệ trẻ hiện nay phải toàn diện: Thứ nhất, phải bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho họ. Bởi rằng: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi đến mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”. Thứ hai, bồi dưỡng tri thức lý luận và văn hóa, khoa học- kỹ thuật. Thanh niên phải vừa có đức, vừa có tài. Vì có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. Thứ ba, cần rèn luyện, bồi dưỡng thể chất. Vì muốn gìn giữ dân chủ, xây dựng nhà nước, thực hiện đời sống mới... tất cả đều phải có sức khỏe thì mới thành công được. Bởi vì, “Một người dân yếu ớt, tức là cả nước yếu ớt, mỗi người dân mạnh khỏe, tức là cả nước mạnh khỏe”.
Việc phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng và trọng dụng nhân tài là chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước trong hơn nửa thế kỷ qua. “Nhiều tài năng trẻ đã được Đảng và Nhà nước chăm lo, trưởng thành, trở thành những người có danh tiếng trong nước và trên trường quốc tế, đã và đang phụng sự đắc lực cho Tổ quốc...”. Tuy nhiên, bên cạnh đó một bộ phận thanh niên vẫn còn nhiều hạn chế, chẳng hạn như: Thanh niên thiếu tính độc lập, chủ động, sáng tạo, năng lực thực hành sau đào tạo; thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, quá coi trọng vật chất, thiếu kính trọng người lớn tuổi, ít quan tâm tới gia đình, coi thường pháp luật…
Ngoài ra, công tác bồi dưỡng, và quan tâm đến thế hệ trẻ của các cấp lãnh đạo trong những năm qua cũng còn nhiều hạn chế. Chúng ta thẳng thắn mà nhìn nhận rằng: “Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ trẻ chưa thực sự được coi trọng. Nhà nước chậm thể chế hóa và triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng về công tác thanh niên; thiếu những chính sách nhất quán, đồng bộ, lâu dài đối với thanh niên; chưa có chính sách cụ thể để bồi dưỡng, đào tạo, sử dụng tài năng trẻ, việc thực hiện chiến lược phát triển thanh niên còn hạn chế. Việc đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam chưa theo kịp sự phát triển của tình hình thanh niên; tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ đoàn- Hội và đoàn viên, hội viên chưa cao…”. Đại biểu Phùng Khánh Tài- Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đưa ra thống kê, trong số 74% công chức có trình độ đại học trở lên ở các cơ quan quản lý nhà nước thuộc các bộ, ngành, số người dưới 35 tuổi có học vị tiến sĩ chỉ chiếm 3%. GS. Phạm Minh Hạc cũng thừa nhận rằng: Không có chính sách trọng dụng trí thức là một thực trạng đã kéo dài nhiều năm và đến nay vẫn chưa có chuyển biến.
Được biết, mục tiêu chung từ nay đến năm 2020 của Đảng ta là: Tiếp tục xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc, kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức cách mạng, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hóa, vì cộng đồng; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri thức, kỹ năng và tác phong lao động tập thể, trở thành những công dân tốt của đất nước. Cổ vũ thanh niên nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão lớn, xung kích, sáng tạo, làm chủ được khoa học-công nghệ, vươn lên ngang tầm thời đại. Hình thành một lớp thanh niên ưu tú trên mọi lĩnh vực, kế tục trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc; phấn đấu cho mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”; góp phần to lớn vào sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, sánh vai với các nước tiên tiến trên thế giới.
Trước yêu cầu công cuộc đổi mới của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, việc giáo dục, bồi dưỡng và tạo điều kiện cho thanh niên không ngừng phát triển về mọi mặt là trách nhiệm của Đảng và Nhà nước. Và đó cũng là một trong những điều Bác dặn trước lúc ra đi: Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ thành những người kế thừa xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên”.
Trong Di chúc của Bác Hồ, giáo dục và rèn luyện cho thế hệ trẻ hiện nay phải toàn diện: Thứ nhất, phải bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho họ. Bởi rằng: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi đến mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”. Thứ hai, bồi dưỡng tri thức lý luận và văn hóa, khoa học- kỹ thuật. Thanh niên phải vừa có đức, vừa có tài. Vì có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. Thứ ba, cần rèn luyện, bồi dưỡng thể chất. Vì muốn gìn giữ dân chủ, xây dựng nhà nước, thực hiện đời sống mới... tất cả đều phải có sức khỏe thì mới thành công được. Bởi vì, “Một người dân yếu ớt, tức là cả nước yếu ớt, mỗi người dân mạnh khỏe, tức là cả nước mạnh khỏe”.
Việc phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng và trọng dụng nhân tài là chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước trong hơn nửa thế kỷ qua. “Nhiều tài năng trẻ đã được Đảng và Nhà nước chăm lo, trưởng thành, trở thành những người có danh tiếng trong nước và trên trường quốc tế, đã và đang phụng sự đắc lực cho Tổ quốc...”. Tuy nhiên, bên cạnh đó một bộ phận thanh niên vẫn còn nhiều hạn chế, chẳng hạn như: Thanh niên thiếu tính độc lập, chủ động, sáng tạo, năng lực thực hành sau đào tạo; thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, quá coi trọng vật chất, thiếu kính trọng người lớn tuổi, ít quan tâm tới gia đình, coi thường pháp luật…
Ngoài ra, công tác bồi dưỡng, và quan tâm đến thế hệ trẻ của các cấp lãnh đạo trong những năm qua cũng còn nhiều hạn chế. Chúng ta thẳng thắn mà nhìn nhận rằng: “Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ trẻ chưa thực sự được coi trọng. Nhà nước chậm thể chế hóa và triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng về công tác thanh niên; thiếu những chính sách nhất quán, đồng bộ, lâu dài đối với thanh niên; chưa có chính sách cụ thể để bồi dưỡng, đào tạo, sử dụng tài năng trẻ, việc thực hiện chiến lược phát triển thanh niên còn hạn chế. Việc đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam chưa theo kịp sự phát triển của tình hình thanh niên; tính tiền phong, gương mẫu của cán bộ đoàn- Hội và đoàn viên, hội viên chưa cao…”. Đại biểu Phùng Khánh Tài- Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn đưa ra thống kê, trong số 74% công chức có trình độ đại học trở lên ở các cơ quan quản lý nhà nước thuộc các bộ, ngành, số người dưới 35 tuổi có học vị tiến sĩ chỉ chiếm 3%. GS. Phạm Minh Hạc cũng thừa nhận rằng: Không có chính sách trọng dụng trí thức là một thực trạng đã kéo dài nhiều năm và đến nay vẫn chưa có chuyển biến.
Được biết, mục tiêu chung từ nay đến năm 2020 của Đảng ta là: Tiếp tục xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc, kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức cách mạng, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hóa, vì cộng đồng; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri thức, kỹ năng và tác phong lao động tập thể, trở thành những công dân tốt của đất nước. Cổ vũ thanh niên nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão lớn, xung kích, sáng tạo, làm chủ được khoa học-công nghệ, vươn lên ngang tầm thời đại. Hình thành một lớp thanh niên ưu tú trên mọi lĩnh vực, kế tục trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc; phấn đấu cho mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”; góp phần to lớn vào sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, sánh vai với các nước tiên tiến trên thế giới.
Trước yêu cầu công cuộc đổi mới của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, việc giáo dục, bồi dưỡng và tạo điều kiện cho thanh niên không ngừng phát triển về mọi mặt là trách nhiệm của Đảng và Nhà nước. Và đó cũng là một trong những điều Bác dặn trước lúc ra đi: Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ thành những người kế thừa xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên”.
Theo Đoàn thanh niên