CN. Đặng Ngọc Giao Hy
Khoa Xét nghiệm Di truyền Y học
Giới thiệu về nhiễm Rubella trong thai kỳ
Rubella hay sởi Đức là một bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi virut Rubella với đặc trưng là sốt phát ban. Bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp, thông qua dịch tiết mũi họng của người đang nhiễm virut Rubella, hay lây truyền từ mẹ sang con trong giai đoạn bào thai. Rubella thường là bệnh nhẹ hoặc không có triệu chứng. Tuy vậy, bệnh Rubella gây tác hại đặc biệt nguy hiểm đến sức khỏe của bà mẹ cũng như thai nhi nếu bà mẹ bị nhiễm virut trong thời kỳ mang thai. Nếu người mẹ đang mang thai nhiễm virut Rubella ở ba tháng đầu thai kỳ, thì hầu như đến 90% là lây truyền và gây ra nhiều dị tật bẩm sinh cho thai. Hậu quả là trẻ sinh ra có thể mang nhiều dị tật nghiêm trọng đục thủy tinh thể, nhãn cầu nhỏ, điếc, dị tật tim, đầu nhỏ, viêm màng não, chậm phát triển…thậm chí có thể dẫn đến sẩy thai, thai chết lưu hoặc sinh non.
Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm Việt Nam có từ 1.267-6.145 ca mắc hội chứng Rubella bẩm sinh. Trong các năm 2011-2012 cả nước ghi nhận hơn 300 ca mắc hội chứng Rubella bẩm sinh với các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng như đục thủy tinh thể, lách to, vàng da nhân, đầu nhỏ, chậm phát triển, bại não, giãn não thất, xuất huyết não, viêm màng não. Hơn 80% các trường hợp này mắc từ 2 dị tật trở lên.
Xét nghiệm Rubella bằng PCR
Việc chẩn đoán trước sinh thai nhiễm Rubella có thể dựa vào xét nghiệm PCR nhằm xác định bộ gen virut qua mẫu gai nhau, máu cuống rốn hay nước ối. Kỹ thuật này dựa vào việc sử dụng mồi huỳnh quang đặc biệt nhằm khuếch đại bộ gen virut có trong nghiệm phẩm, qua đó ta có thể kết luận được chính xác liệu thai có mắc Rubella bẩm sinh hay không.
Các đối tượng cần được xét nghiệm RT-PCR xác định RNA của virut Rubella:
- Thai phụ nghi ngờ nhiễm Rubella
- Thai kỳ có mẹ nghi ngờ đang nhiễm Rubella thai kỳ, hoặc có các dị tật bẩm sinh nghi ngờ do nhiễm Rubella
- Trẻ sơ sinh nghi bị nhiễm Rubella bẩm sinh
Loại mẫu xét nghiệm: máu cuống rốn, dịch tiết (đàm, nước mũi, phết hầu họng), dịch ối, gai nhau, nước tiểu thai phụ.
Liên hệ xét nghiệm
Khoa Xét nghiệm Di truyền Y học – Bệnh viện Từ Dũ
191 Cống Quỳnh, Quận 1, TPHCM; Khu N – Lầu 3
ĐT: 028 5404 2829 – 239 hoặc số trực tiếp: 028 5404 2812
Tài liệu tham khảo
Zanga et al. (2017) Rubella Seroprevalence and real-time PCR detection of RUBV among Congolese pregnant women. BMC Infectious Diseases 17; 250-257.
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/rubella