Mỗi phút, ít nhất 1 phụ nữ chết vì biến chứng liên quan đến thai kỳ hay khi sinh nở – khoảng 529000 phụ nữ/năm. Thêm vào đó, mỗi phụ nữ chết trong lúc sanh, khoảng hơn 20 người hơn chịu đựng chấn thương, viêm nhiễm hay bệnh tật – khoảng 10triệu phụ nữ/năm.
Năm biến chứng gây ra khoảng 70% tử vong mẹ: xuất huyết (25%), nhiễm trùng (15%), phá thai không an toàn (13%), tiền sản giật (huyết áp rất cao dẫn tới co giật – 12%), sinh nở trì trệ (8%). Trong khi có những nguyên nhân chính gây tử vong mẹ, chất lượng chăm sóc nghèo nàn, không thích nghi, không có sẵn, không gần gũi, không thích hợp là nguyên nhân cơ bản. Chúng là tác hại đối với sự phát triển xã hội, vì khoảng 1 triệu trẻ em mồ côi mỗi năm. Những trẻ em mồ côi này có xu hướng tử vong gấp 10 lần trong 2 năm đầu đời.
Phụ nữ không chết trong lúc sanh. Chúng ta phải cho phụ nữ trẻ thông tin và hỗ trợ những điều cần thiết để kiểm soát sức khỏe sinh sản, giúp cô ấy vượt qua thời kỳ mang thai, chăm sóc cô ấy và trẻ sơ sinh tốt trong giai đoạn sơ sinh. Số lượng khổng lồ tử vong mẹ có thể ngăn ngừa được nếu phụ nữ tiếp cận được dịch vụ chăm sóc sức khỏe gia đình có chất lượng, kỹ năng chăm sóc suốt thời kỳ mang thai, lúc sinh và tháng đầu sau sinh, hay dịch vụ săn sóc sau phá thai và dịch vụ phá thai an toàn. Khoảng15% phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh cần chăm sóc sản khoa cấp cứu vì nguy cơ rất khó tiên đoán được. Hệ thống y tế với nhân lực có đào tạo là chìa khóa để cứu sống những phụ nữ này.
WHO được thực hiện Mục tiêu phát triển giảm tử vong mẹ. Ngày sức khỏe thế giới 7/4 năm nay, nhằm tiến tới nâng cao kiến thức mẹ, trẻ sơ sinh, và trẻ em, đây là ưu tiên đối với chính phủ và cộng đồng quốc tế.
Tiến tới ngày Sức khỏe thế giới, Báo cáo Sức khỏe thế giới 2005 – tất cả bà mẹ và trẻ em đều được tính, kêu gọi tiến tới chăm sóc và can thiệp cuộc sống. Chương trình cũng kêu gọi tiến tới chăm sóc phụ nữ và trẻ em trước khi mang thai và kéo dài qua giai đoạn sinh em bé.
Nguồn:
http://www.who.int/features/qa/12/en/index.html
BS Phạm Thị Mỹ Thanh (Dịch)
Khoa Hậu sản E – BV Từ Dũ
