COLUMBUS, Ohio - Theo một nghiên cứu mới đã được báo cáo trên tạp chí Sản phụ khoa và chăm sóc sơ sinh: tình trạng mệt mỏi kéo dài sau sanh có thể là dấu hiệu tốt nhất xác định bệnh nhân có trầm cảm sau sanh hay không. Bà mẹ vẫn cảm thấy rất mệt 2 tuần sau sanh rất có thể đã bị trầm cảm.
Theo tác giả nghiên cứu - Elizabeth Corwin và cộng sự ĐH bang Ohio “Bình thường hầu hết sản phụ đều cảm thấy mệt mỏi ngay sau sanh – điều đó khiến họ cần phải nghỉ ngơi để phục hồi sức khỏe sau biến cố lớn về thể chất và tinh thần, nhưng sự mệt mỏi này chỉ thoáng qua trong vòng 2 tuần đầu sau sanh”.
Nếu tình trạng mệt mỏi này kéo dài thì đó là điều bất thường. Trong nghiên cứu này, tình trạng này có thể là dấu hiệu tốt nhất để chẩn đoán trầm cảm sau sanh. Đối với các bà mẹ này, sự mệt mỏi thường xuyên đến trước và trẩm cảm diễn tiếp theo sau.
Corwin và các đồng nghiệp chọn những sản phụ có thai gần cuối TCN cuối. Tổng cộng có 31 sản phụ, sanh thường, đủ tháng, không có biến chứng lúc sanh.
Nhà nghiên cứu đã gặp mỗi sản phụ ở nhà ở khoảng thai 36 – 38 tuần, phỏng về tình trạng mệt mỏi, stress và các triệu trứng liên quan, tiền căn trầm cảm. Thu thập mẫu nước bọt để đo nồng độ cortisol – 1 hormone liên quan đến stress.
Vào cuối tuần thứ 4 của NC, 11/31 bà mẹ có những triệu chứng trầm cảm, trong đó có 7 người có tiền sử gia đình mắc bệnh trầm cảm. Trong nhóm 7 người này có 4 người có tiền căn bản thân mắc bệnh trầm cảm
10/11 bà mẹ (91%) có triệu chứng trầm cảm sau sanh vào tuần thứ 4 có tình trạng mệt mỏi cao hơn 2 tuần trước đó.
Tiền sử bản thân bị bệnh trầm cảm là yếu tố để dự đoán bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm sau sanh, nhưng nếu chỉ dựa vào yếu tố này sẽ bỏ sót 7 người khác. Tiền căn gia đình mắc bệnh trầm cảm là 1 yếu tố nguy cơ, nhưng nếu chỉ dựa vào điều này sẽ bỏ sót 4 người khác.
Tất cả bà mẹ trong nghiên cứu có nồng độ cortisol cũng ở mức cao nhất vào cuối thai kỳ và giảm xuống sau sanh. Điều này loại trừ việc dùng cortisol như là 1 yếu tố giúp dự đoán trầm cảm sau sanh.
Ước tính khoảng 12% bà mẹ sẽ bị trầm cảm trong vòng 1 năm sau sanh, và khoảng 19% ở dạng nhẹ.
Trầm cảm sau sanh ảnh hưởng đến nhiều mặt. Nó có thể phá vỡ mối liên kết mẹ con, ảnh hưởng đến sự phát triển nhận thức và hành vi của trẻ. Nó cũng có thể ảnh hưởng đến lòng tự trọng của bà mẹ, ảnh hưởng đến mối quan hệ vợ chồng và với những đứa con khác.
Hiện không có tiêu chuẩn nào để tầm soát trầm cảm sau sanh. Một bà mẹ có nguy cơ phát triển bệnh thường không được chẩn đoán.
Một trong những vấn đề của trầm cảm sau sanh là bệnh nhân thường không được chẩn đoán cho đến khi bệnh phát ra rõ ràng. Nếu bác sĩ nhận ra sớm, bệnh nhân có thể được điều trị sớm.
Nguồn:
http://researchnews.osu.edu/archive/tiredmum.htm
BS. Trần Thị Ngọc (Dịch)
P. KHTH - BV Từ Dũ