ThS. BS. Lê Võ Minh Hương
P. Công tác xã hội

Lượng nước ối là một trong những vấn đề rất được quan tâm trong thai kỳ. Có lẽ khá nhiều mẹ bầu cảm thấy hoang mang khi bác sĩ thông báo thai có nước ối ít hoặc thiểu ối. Vậy thiểu ối là gì? Nguyên nhân nào gây ra thiểu ối? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu.

Thiểu ối khi mang thai là gì?

Trong suốt thai kỳ, nước ối có tác dụng như một lớp đệm giúp bảo vệ thai nhi và dây rốn, tạo không gian để thai cử động và phát triển. Thiểu ối là tình trạng khi lượng nước ối bao quanh em bé thấp hơn ngưỡng bình thường. Tình trạng này có thể gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của thai và tăng nguy cơ dây rốn bị chèn ép gây thiếu máu thai nhi. Bên cạnh đó, bất thường lượng nước ối cũng là một dấu hiệu gián tiếp cho thấy có bất thường của mẹ, thai hoặc bánh nhau.

Thông thường khi khám thai, mẹ bầu sẽ được bác sĩ cảnh báo sớm khi lượng ối ở mức ít chứ chưa đến mức thiểu ối.

Chẩn đoán được thực hiện thông qua siêu âm thai, bằng cách đo các chỉ số ối.

Nguyên nhân nào gây thiểu ối?

Thiểu ối có thể đơn giản là do vỡ ối hoặc nước ối bị rò rỉ ra ngoài. Trước khi nghĩ đến nguyên nhân khác, bác sĩ sẽ luôn khám để loại trừ nguyên nhân này.

Mặc khác, thiểu ối có thể liên quan đến các tình trạng bất thường sau:

• Thai dị tật bẩm sinh, đặc biệt là các vấn đề về thận hoặc đường tiết niệu của em bé.
• Thai chậm tăng trưởng, thai quá ngày dự sinh.
• Nhiễm trùng bào thai, thai chết lưu.
• Nhau bong non, thuyên tắc hoặc thiếu máu cục bộ bánh nhau.
• Các bệnh lý của mẹ như: tiền sản giật, tăng huyết áp mạn, bệnh mạch máu collagen, bệnh thận, bệnh máu khó đông hoặc do mẹ sử dụng một số thuốc trong thai kỳ.

Cũng có những trường hợp thiểu ối không rõ nguyên nhân gây ra.

Thiểu ối có ảnh hưởng như thế nào đến thai kỳ?

Thiểu ối có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào nhưng thường gặp nhất vào 3 tháng cuối thai kỳ.

Phần lớn mẹ bầu có chẩn đoán thiểu ối trong 3 tháng cuối có thể sinh con khỏe mạnh. Tuy nhiên có nguy cơ thai chậm thăng trưởng, dây rốn bị chèn ép và tăng nguy cơ phải mổ lấy thai.

Nếu thiểu ối được phát hiện trước 28 tuần, các nguy cơ cho thai sẽ lớn hơn, có thể bao gồm sảy thai, sinh non, dị tật bẩm sinh và thai chết lưu.

Mẹ bầu nên làm gì khi có chẩn đoán thiểu ối khi mang thai?

Không có biện pháp nào được chứng minh là có thể làm tăng lượng nước ối lâu dài. Nhưng nếu bị thiểu ối, bạn nên áp dụng một số cách có thể giúp tăng lượng ối tạm thời:

• Nghỉ ngơi, hạn chế các vận động mạnh.
• Uống nhiều nước: Trong trường hợp thiểu ối nhưng không có chỉ định chấm dứt thai kỳ do các nguyên nhân khác, tăng lượng nước uống vào 1-2 lít mỗi ngày có thể có ích trong một số trường hợp, đặc biệt ở những mẹ bầu bị thiếu nước, giảm thể tích tuần hoàn. Uống nhiều nước có thể cải thiện tuần hoàn tử cung-nhau.
• Theo dõi cử động thai mỗi ngày
• Khám thai đều đặn: đo tim thai, theo dõi lượng nước ối, cũng như các chỉ số sinh học của thai trên siêu âm sẽ giúp bạn kiểm tra liệu em bé vẫn đang phát triển tốt trong tử cung hay không. Nếu có dấu hiệu cho thấy em bé đang gặp nguy hiểm, quyết định chấm dứt thai kỳ sẽ được đưa ra.
• Truyền dịch vào buồng ối: thực hiện khi có chỉ định y khoa. Giúp tăng lượng nước ối tạm thời, hỗ trợ sự phát triển của thai trong thời gian ngắn. Trong một số trường hợp, phương pháp này hỗ trợ chọc ối chẩn đoán các bất thường bẩm sinh của thai.
• Sinh sớm khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Có thể ngăn ngừa thiểu ối không?

Hiện vẫn không có cách nào để ngăn ngừa thiểu ối. Mặc dù vậy, chúng ta có thể quản lý được một số tình trạng bệnh lý có khả năng gây thiểu ối như tăng huyết áp mạn, tiền sản giật, đái tháo đường.

Thiểu ối có thể là biểu hiện của một tình trạng nghiêm trọng, do đó khám thai là một việc rất quan trọng. Mẹ bầu phát hiện thiểu ối sẽ được lên kế hoạch theo dõi và xác định thời điểm chấm dứt thai kỳ thích hợp. Điều đáng mừng là đa số trường hợp thiểu ối xảy ra ở 3 tháng cuối và phần lớn những phụ nữ này có một kết cục thai kỳ tốt.

Mẹ bầu có thể xem thêm lịch khám thai bệnh viện Từ Dũ tại đây: http://tudu.com.vn/vn/huong-dan-dich-vu/huong-dan/kham-benh/lich-lam-viec/

Đăng kí khám dịch vụ hẹn giờ qua tổng đài 028.1081 hoặc 028.1068 để chủ động và tiết kiệm thời gian.

 

Tham khảo:

https://www.uptodate.com/contents/oligohydramnios-etiology-diagnosis-and-management